ሰለላሁ
አለይሂ
ወሰለም
፡
(ምንጭ፡-
ሰሂህ ሙስሊም ሀዲስ ቁጥር 725)
ለቁርዓንና ሀዲስ ትምህርቶች በቴሌግራም ይቀላቀሉን
https://www.tg-me.com/Al Rayan Media/com.alrayanmedia

WAAN HIN BEEKNE HIN DUBBATIN

© Abu Ibtisam

☼ Arrabni kee waan qalbii kee keessa jiru dubbata. Kanaafuu qalbii kankee hammeenya, hinaaffaa, jibbaa, wallaalummaa fi mamii irraa qulqulleessi. Yoo qalbiin tantee wantoota kanniin irraa qulqulloofte, dubbiin arraba kankee irraa bahus bareedaa fi jaalatamaa ta’a.

☼ Namoota ibaadaa fi islaamummaa irratti laafaa ta’an yoo argite, waa’ee isaanii jarjartee hin murteessin. Dubbii fokkotaa fi waan hamilee isaanii cabsu itti hin dubbatin. Maaltu beeka tarii namoonni sunniin karaa qajeelatti deebi’uudhaaf wal’aansotti jiran ta’a. Kanaafuu itti dhihaadhuu isaan gargaari. Garuu Maqaa itti hin baasin
***

Yeroo ammaa kana maqaa namatti baasuu fi nama arrabsuun akkaan salphaa ta’ee jira. Waa’ee namaa gaarii dubbachuurraa waa’ee nama sanii dharaa fi hammeenya dubbachuun, qilleensa oksijiinii harganuu caala laafaa ta’ee jira. Nama tokko waan hin qabneen hamtuu isaa dubbatuun ammoo dilii guddaadha. Ergamaan Rabbiitis ﷺ namni hedduun Azaaba sababa arrabaatiin akka seenu himanii jiran. Kanaafuu Arraba keenyaa haa hiinu. Waan hin beeknee dubbachuu irra cal’isuu haa filannu.

YAA ALLAAH

► Arraba keenya kheeyrii dubbachiisi
► gaarii dubbachuu nuuf laaffisi
► nama toltuu namaa dubbatu nu taasisi
► Waan hin beekne dubbachuurraa nu fageessi

Qajeelfama Nama Hunda fayyadu
★★★★★★★★★★★★★★

Namni kamuu kan inni ittiin gammadu kaayyoon inni qabu isaaf milkaa’uudhaani. Kaayyoon Muslima kamiiyyuu jaalala Rabbii argatee jannata ol aanaa seenuudha. Muslimni kaayyoo kana hin qabne jira jedhee hin yaadu. Egaa kaayyoo tokko bakkaan ga’uudhaaf karoora nu barbaachisa. Namni kaayyoon isaa jannata ol aanaa argachuufi jannata keessatti sadarkaa ol aanaa irra argachuu ta’e, karoora kaayyoo kanaa waliin deemu baafachuu qaba. Karoorri inni baafachuu qabu kallattii kamiinuu haa ta’uu hojii gaarii hojjachuufi hojii hamtuu irraa fagaachuu irratti qabsaa’uudha.
Erga karoorri nuti baafannu hojii gaarii hojjachuufi hojii hamtuu irraa fagaachuu ta’ee, hojiin gaariiniifi hamtuun kun hiikti isaanii maal akka ta’e beekuun barbaachisaadha. Hojii gaarii kan jedhamu dalagaa ulaagaa lama guuttateedha. Isaanis ikhlaasaafi mutaaba’aadha.
Ikhlaasa jechuun waan hojjattu hundaanuu fuula Rabbii barbaaduudha. Namni ikhlaasa qabu akka wanti Rabbiin biraa waan uumama bira jiru hunda irra caalu sirriitti beeka. Kanaafuu kabajaafi bu'aa addunyaa barbaachaaf jecha dalagaa khayrii hin dalagu. Wanti uumama biraa akka baduu fi kan Rabbii hafaa akka ta'e ni beeka. Rabbiin ni jedhe:
{ مَا عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ وَمَا عِنْدَ اللَّهِ بَاقٍ وَلَنَجْزِيَنَّ الَّذِينَ صَبَرُوا أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ (96)} [النحل: 96]
"Wanti isin biraa ni dhuma. Wanti Rabbiin biraa immoo hafaa dha. Isaan obsaniif mindaa isaanii irra gaarii waan isaan dalagaa turaniitiin isaan mindeessina" (An-nahl: 96).
Namni kana beeke immoo hojiin isaa hundinuu kabajaa nama biraa barbaacha ta'uu bira tarti; akkasumas faayidaa duuniyaa duubatti dhiifti. Fedhii lubbuutiin deemuu irraas ni duroomti. Sawaabuma Rabbii barbaacha qofaaf jecha hojjata. Rabbiin ni jedhe:
{مَنْ كَانَ يُرِيدُ الْعَاجِلَةَ عَجَّلْنَا لَهُ فِيهَا مَا نَشَاءُ لِمَنْ نُرِيدُ ثُمَّ جَعَلْنَا لَهُ جَهَنَّمَ يَصْلَاهَا مَذْمُومًا مَدْحُورًا (18) وَمَنْ أَرَادَ الْآخِرَةَ وَسَعَى لَهَا سَعْيَهَا وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِكَ كَانَ سَعْيُهُمْ مَشْكُورًا (19)} [الإسراء: 18، 19]
"Nama (duniyaa) jerjertuu taate kana fedhu, ishee keessatti nama feeneef waan feene jerjersina. Ergasii Ibidda jahannam arrabsamaa, darbamaa ta’ee kan seenu isaaf goona. Nama Aakhiraa fedhee haala dhugoomsee jiruun hojii ishee isiif hojjate, warra san hojiin isaanii galateeffatamaa ta’eera" (Al-israa'i:18-19).
Kana jechuun ilmi namaa waan hojjatu kam keessatttuu gara uumamaa dhiisee gara Rabbii qofa ilaaluu qabaadha. Yoo ikhlaasni bade hojiin hojjatamee dalagaa gaarii ta’uu irraa baha.
Ulaagaan hojii gaarii inni lammaffaan immoo mutaaba’aadha. Mutaaba’aa jechuun waan hojjatan hunda keessattuu Ergamaa Rabbii (saw) hordofuudha. Seerri bu’uuraa kan amantii Islaamaa keessa jiru tokko “khayriin hundinuu warra salafaa hordofuu keessa jira; sharriin hundinuu bida’aa warri boodaa uume keessa jira” kan jedhuudha. Ergamaan Rabbiis (saw) “namni waan ajajni keenya itti hin jirre hojjate isarratti deebifama” jedhan. Kanaafuu namni tokko ogga hojii wahii hojjachuuf ka’e kallattii Ergamaan Rabbii (saw) hojjatan qoratee ittiin hojjachuu qaba. Akka Ibn Alqayyim jedhetti namni kamuu Guyyaa Qiyaamaa hojii hojjate kamirraayyuu gaaffii lama gaafatamu malee hin hafu. Isaanis hojicha eenyuuf jecha hojjatteefi karaa eenyu sii baaseen hojjatte kan jedhuudha. Eenyuuf jecha hojjatteen ikhlaasaan kan wal qabatu yoo ta’u karaa eenyu sii baaseen hojjatteen immoo Ergamaa Rabbii (saw) hordofuu ilaallata. Hojiin ulaagaa kana lamaan guuttate hojii gaarii jedhama. Wanti nuti hojjannee ittiin jannata keessa sadarkaa ol aanaa argannus isuma kana.
Dabareen hojii immoo kan inni ta’uu qabu jalqaba wantoota Rabbiin dirqama nurratti godhe hojjachuudha. Akka hadiisa keessa jirutti hojiin gara Rabbiitti irra jaallatamu kan isatti nama dhiheessu waajiba caalu tokkollee hin jiru. Kanaafuu jalqaba hojii dirqamaa hojjachuutu nurra jira. Fakkeenyaaf namni salaata sunnaa salaatuutti xiyyeeffachuun dura waajibatti xiyyeeffannaa addaa kennuutu irra jira.

Salaata laylii, taraawiiha masjida guutanii salaatuun dura Subhii masjiida guutanii salaatuutu dursa. Odoo zakaa guutummaan guutuutti hin baasin sadaqaa sunnaatti darbuu hin qabu. Namni erga waajiba hojjatee sunnaa dabalate immoo Rabbiin isa jaalata. Rabbiin ogga isa jaalate immoo ija inni haqa ittiin argu, gurra inni haqa ittiin dhaga’u, harka inni haqa ittiin qabuufi miila inni ittiin karaa haqaatti deemu isaaf ta’a. Yoo inni maganfates isa tiksa. Kanaafuu hojii waajibaa hojjannee kaanee sunnaattis jabaachuu nu barbaachisa. Namni sunnaa hojjate yoo waajibni isaa hir’uu ta’e Rabbiin sunnaa sanaan waajiba isaaf guutee adabbii jalaa isa baasa. Fakkeenyaaf yoo salaanni waajibaa isaa hir’uu ta’ee salaata sunnaa qabaate Rabbiin sunnaa sanaan salaata waajibaa isaaf guutee adabbii malee jannata isa seensisa. Garuu yoo ogga waajibni isaa hir’uu ta’u salaata sunnaa hin qabaanne ni adabama. Sadaqaan, soomni, hajjiiniifi kan biroollee akkuma kana. Kanaafuu, hojii sunnaa ta’an irratti jabaachuun akkaan nu barbaachisa.
Qabxiin biraa kan kaayyoo keenya ittiin milkeeffannu immoo badii yookiin waan dhorgamaa ta’e hunda irraayyuu fagaachuudha. Inni kun immoo dandeettii homaatuu hin barbaadu. Waan dhorgaman kamuu dhiisuun ni danda’ama. Fakkeenyaaf zinaa, hannaafi kkf dhiisuun dandeettii homaa hin gaafatu. Kanaaf Ergamaan Rabbii (saw) “waan ani isin ajaje hanga dandeessaniin hojjadhaa; waan ani isin dhorge immoo dhiisaa” jedhan. Kana jechuun waan ajajaman hojjachuun dandeettii gaafata. Waan dhorgamte dhiisuun immoo dandeettii homaatuu hin gaafatu; garuu lubbuu kee irratti qabsaa’uu si barbaachisa. Ogga badii dhiifnus fuula Rabbii barbaachaaf ta’uun dagatamuu hin qabu.

Al Rayaan Miidiyaa Hordofuuf
Facebook'n nu hordofuuf link armaan gadii banuun page keenya like godhatii hordofa:- https://www.facebook.com/106512224346287/posts/146309503699892/?app=fbl

Telegramiin nu hordofuuf link armaan gadii banuun join godha:- https://www.tg-me.com/Al Rayan Media/com.alrayanmedia

Deeggarsa Majlisa Federaalaaf
=========================

Majlisa Oromiyaa Adoolessa 17, 2014: Guyyaa har'aa godina Arsii Lixaa magaalaa Shaashamanneetti majlisa Federaalaa harawaaf deeggarsi cimaan taasifame.

Yeroo jalqabaaf deeggarsa taasifame kana irratti Pirezidaantii majlisa Federaalaa Shek Hajjii Ibraahiim, I/A/Pirezidaantii majlisa federaalaa Shek Abdulkarim shek Badraddiin fi Shek Abdulaziiz Abdulwalii akkasumas barreessaa majlisa Oromiyaa Shek Misbaah Abdurrahmaan fi kabajamoo muftii Dr. Jaylaan Khadir hirmaatanii jiru. Majlisa magaalaa Finfinnee irraa Sheek Huseen Bashirii fi Ustaaz Sufyaan Usmaan argamanii jiru.

Ergaa baga nagaan dhuftanii keessumotaaf kan dabarsan Muftii Shek Yusuf Ciroo dura bu'aa majlisa Arii Lixaa fi Shek Alii Buttaa dura bu'aa Majlisa magaalaa Shashamannee dha. Majlisni sadarkaa kana ga'uu isaaf rabbiif galata galchanii keessumotaan nu kabajjanii dhufuu keessaniif galatoomaa jedhanii jiru.

Shek Hajjii fi Shek Abdulkariim haasaa isaanii keessatti dhimma tokkummaa irratti xiyyeeffachuun haasaa bal'aa taasisanii Shek Hajjiin koreen fatwaa federaalaa hanga caasaa gadiitti akka hundaa'uufi majlisa haaraa kanaaf namni hundu waan danda'uun deeggarsa akka taasisu dhamsa dabarsanii jiru. Shek Abdulkariimis bifuma walfakkaatuun haasaa taasisuun majlisani kan salafiis, kan suufiis miti majlisni kan uummata muslima hundaati jechuun haas'anii jiru.

Shek Abdulaziiz Abdulwaliin Pirezidaantii majlisa federaalaa Shek Hajjiin isin keessaa ba'anii sadarkaa kana ga'uu isaaniif baga gammaddan jechuun simannaa jalqabaa kanaaf galatoomaa jedhanii jiru. Dhimma tokkummaa irratti bal'inaan haasaa taasisanii jiru.

Dr Jaylaan Khadiris tokkummaa irratti xiyyeeffatanii ani gara kiyyaa hoggantoota majlisa duraniif Rabbiif jedhee irra darbeefiin (afutulillah) jedheen jira isinis rabbiif jedhaati dhiifama godhaafii jedhanii jiru.

Shek Misbah Abdurrahmaan haasa bal'aa taasisan keessatti injifannoon har'a argameef obsaa fi qabsoon Dr. Jaylaan Khadir taasisaniif guddaa galateeffatanii jiru. Hajjii ilaalchisee qabsoo taasifameef bu'aa argame ibsanii, qarshii hajjii kaffalanii kan hin deemiin hafan hundaaf qarshiin isaanii osoo waan tokko hin hir'atiin akka deebi'u ibsanii jiru. Majlisni sadarkaa sadarkaan jiru irra caalaan galiin dadhabaa waan ta'eef galii majlisaa cimsuu keessatti hundumtuu shoora guddaa akka taphachuu akka qabu dhaamsa dabarsanii jiru.

Deegarsi godinni Majlisni Arsii Lixaa fi Magaalaa Shashamannee taasisan kan baay'ee nama gammachiisu yennaa ta'u, deeggarsi akkasii cimee akka itti fufuuf majlisni Oromiyaa guyyaa borii kallattii ni kaa'a. Insh'Allah

Gabaasa: Badruu Mahammed

ባል ለሚስቱ ማድረግ ያለበት 20 ነገሮች ከነብዩ ሙሀመድ (ሰለላሁ አለይሂ ወሰለም አንደበት)፡-
አንብባቺሁ ስጨርሱ ለሌሎችም #ሸር አድርጉት
________
➊. ባል ሆይ ! ከአላህ ዘንድ በላጭ ሰው ሁነህ መገኘት ካሰኘህ "ለሚስትህ መልካም ሰው ሁንላት" ።
የአላህ መልዕክተኛ እንዲህ አሉ
"ከእናንተ መሀል በላጭ ሰው ብሎ ማለት ለሚስቱ መልካም የሆነ ሰው ነው ።""
(ቲርሚዚ ዘግባውታል)
_____
➋. ባል ሆይ ! ምግብ ስትበላ ከሚስትህ ጋር አብረሀት ብላ "እየበላችሁ ሳላችሁም በእጅህ
አጉርሳት" ይህ ፍቅራችሁንም ይጨምራል ይሄን በማድረግህም ከአላህ ዘንድ ከፍ ከፍ ያለን
ምንዳ ያስገኝሀል ፡
የአላህ መልዕክተኛ እንዲህ አሉ
""አንተ ስጦታን አትሰጥም አላህ በዚያች በሰጠሀት ስጦታ ምንዳን የከፈለህ ቢሆን እንጂ ፡
ሚስትህን ለማጉረስ ወደ አፏ በምታነሳት ጉርሻ ሳይቀር አላህ ምንዳህን ይከፍልሃል ።"
(ቡኻሪና ሙስሊም ዘግበውታል)
______
➌. ባል ሆይ ! ሚስትህ ውሀ በጠጣችበት ቦታ ላይ በመጠጣት ለርሱዋ ያለህን ፍቅር
ግለፅላት ፡ በተለይ በሀይድ ጊዜ ላይ ስትሆን የምትፀየፋት እንዳይመስላት ከሌላው ጊዜ
በተለየ መልኩ ለርሱዋ ያለህን ፍቅርህን በተለያዩ ነገሮች ግለፅላት ፡
ታላቋ እናታችን አዒሻ እንዲህ አሉ
""ሀይድ ላይ ሳለሁ ውሀ እጠጣና የተረፈኝን ለነብዩ ሶለላሁ አለይሂ ወሰለም እሰጣቸዋለሁ ፡
ከዚያም አፋቸውን "እኔ በአፊ በጠጣሁበት ቦታ ላይ አድርገው ይጠጡ ነበር" ።"
(ሙስሊም ዘግበውታል)
_____
➍. ባል ሆይ ! ቤት ውስጥ ቁርአን በምትቀራ ጊዜ ሚስህን አቅፈሀት ምናምን ቅራ ልክ እንደነብይህ ፡
እናታችን አዒሻ እንዲህ አሉ
"ሀይድ ላይ እያለሁ የአላህ መልዕክተኛ ታፋዬ ላይ ተደግፈው ቁርአን ይቀሩ ነበር ።"
(ቡኻሪና ሙስሊም)
______
➎. ባል ሆይ ! ለሚስህ ፍቅርህን ግለፅላት ፡ አብረሀትም ሆንክ አልሆንክም። ከሌሎች ጋ
በምትሆን ጊዜ አደራህን ጥሩነቷን ደግነቷን ብቻ አውራ
የአላህ መልዕክተኛ ስለ ሚስታቸው "ኸዲጃ" እንዲህ አሉ፦
""እኔ የኸዲጃን ፍቅር ተለግሻለሁ ።""
(ሙስሊም ዘግበውታል)
_____
➏. ባል ሆይ ! ሚስት ቤት ውስጥ በምትሰራቸው ስራወች ልታግዛት ይገባል ሁሉን ነገር
የግድ እሷ እስክትሰራልህ መጠበቅ የለብህም ራስህን ኻድም አንዳንዴ !
እናታችን አዒሻ እንዲህ እንዲህ ተብለው ተጠየቁ የአላህ መልዕክተኛ ቤት ውስጥ
በሚሆኑ ጊዜ ምን ምን ይሰሩ ነበር ?
እናታችን አዒሻ እንዲህ ብለው መለሱ ፡- ""የአላህ መልዕክተኛ ቤት ውስጥ ልክ እንደሌላው
ሰው ነበሩ የተቀደደ ልብሳቸውን ራሳቸው ይሰፋሉ፣ ፍየሎችን ለቤሰሰብ ወተት ያልባሉ፣
እንዲሁም ራሳቸውን በራሳቸው ይኻድማሉ ያገለግላሉ።""
(አህመድ ዘግበውታል)
____
➐. ባል ሆይ ! ሚስትህን አቆላምጠህ ጥራት ፡ እንዲሁም ኩንያ ካላት በኩንያዋ ጥራት ፡
የአላህ መልዕክተኛ እናታችን አዒሻን "አዒሽ" ብለው ይጠሯት ነበር ።
(ቡኻሪና ሙስሊም)
ሌላ ቦታ ላይ እናታችን አዒሻ እንዲህ አሉ
አንድ ቀን ረሱልን እንዲህ አልኳቸው "አንቱ የአላህን መልዕክተኛ ሆይ ! ሁሉም ሚስቶችህ
የየራሳቸው የሆነ ኩንያ አላቸው እኔ ስቀር" ከዚያም (ኡሙ አብደላህ) አሉኝ።
(አህመድ ዘግበውታል)
____
➑. ባል ሆይ ! ሚስትህ ሰው ነችና አንዳንድ ጉድለቶች ይኖሯታል ታዲያ አንተም የሆነ ጎደሎ
ጎን ካየህባት ሌላኛውን መልካም ጎኗን ተመልከትላት ፡
የአላህ መልዕክተኛ እንዲህ አሉ
""አማኝ ባል አማኝ ሚስቱን እንዳይጠላት ፡ የሆነ ባህሪዋን ቢጠላባትንኳን ሌላኛውን
መልካም ባህሪዋን ይውደድላት ።"
(ሙስሊም ዘግበውታል)
_____
➓. ባል ሆይ ! ሚስትህ ሲከፋት እቅፍ አድርገህ አፅናናት ካለቀሰችም እያባበልክ በእጆችህ
እንባዋን አብስላት ፡ ለቅሶዋን እስክታቋርጥ ድረስ አረጋጋት ፡
አነስ ኢብኑ ማሊክ እንዲህ አሉ
"አንድ ቀን የአላህ መልዕክተኛ ሚስት "ሶፊያ" አለቀሰች ፡ ከዚያም የአላህ መልዕክተኛ
በእጃቸው የሶፊያን እምባ አበሱላት ከዚያም ቡሀላ አባበሏትና ማልቀሷን አስተዋት ።""
(ነሳዒ ዘግበውታል)
___
➊➊. ባል ሆይ ! ሚስትህ የሰራችውን ምግብ ልታጥላላባት አይገባም ! ከተመቸህ ብላ
ካልተመቸህ ተወው !!
አቡ ሁረይራ እንዲህ አሉ
"የአላህ መልዕክተኛ አንድም ቀን ምግብን አጥላልተው አያውቁም "ከወደዱቴ ይበሉታል
ካልወደዱት ደግሞ ይተውታል።"
(ቡኻሪ ዘግበውታል)
______
➊➋. ባል ሆይ ! የሚስትህን ቤተሰብና ጓደኞቿን ልታከብርላት ይገባል !
እናታችን አዒሻ እንዲህ አሉ
የአላህ መልዕክተኛ ፍየል ካረዱ "ከስጋው ለኸዲጃ ጓደኞች ይሰጧቸው ነበር" ።
(ቲርሚዚ ዘግበውታል)
____
➊➌. ባል ሆይ ! ለተወሰነ ጊዜ ራቅ ወዳለ ቦታ ጉዞ ማድረግ ስትፈልግ ሚስትህንም አብረህ
ይዘሀት ሂድ ካንተ ጋ ፈታ ብትን ትበል ፡
የአላህ መልዕክተኛ ወደሆነ ቦታ ሰፈር (ጉዞ) ማድረግ በሚፈልጉ ጊዜ ፡ በሚስቶቻቸው
መሀል እጣ ይጥላሉ ከዚያም እጣ የወጣላትን ከርሳቸው ጋር አብረው ይዘዋት ይሄዳሉ።
(ቡኻሪና ሙስሊም)
______
➊➍. ባል ሆይ ! ከቤትህ ከመውጣትህ በፊት ቅድሚያ ሚስትህን ግጥም አድርገህ ሳማት ፡
እናታችን አዒሻ እንዲህ አሉ
""የአላህ መልዕክተኛ ሚስቶቻቸውን ስመው ከዚያም ሶላቴ ለመስገድ ይሄዱ ነበር ።""
(አቡ ዳውድ ዘግበውታል)
እንዲሁም በሌላ ሀዲስ ላይ እናታችን አዒሻ እንዲህ አሉ
""አንድ ቀን የአላህ መልዕክተኛ ሊስሙኝ ፈለጉና ፆመኛ ነኝ አልኳቸው ፡ ከዚያ "እኔም ፆመኛ
ነኝ አሉና ሳም አደረጉኝ" ።""
(ነሳዒ ዘግበውታል)
___
➊➎. ባል ሆይ ! አደራ የሚስትህን ሚስጥር ጠብቅላት ፡ አንቺም እንደዛው !
የአላህ መልዕክተኛ እንዲህ አሉ
""የትንሳኤዋ እለት አላህ ዘንድ ከሰው ሁሉ መጥፎ ሰው ብሎ ማለት የሚስቱን ሚስጥር ለሌሎች የሚበትን ሰው ነው ።""
(ሙስሊም ዘግበውታል)
_____
➊➏. ባል ሆይ ! ይሄን ሀዲስ ልብ ብለህ ተመልከተውና ለሚስትህ ተግባራዊ አድርግላት ፡
አንድ ሰው ወደ ነብዩ ሶለላሁ አለይሂ ወሰለም ዘንድ መጣና "አንቱ የአላህ መልዕክተኛ
ሆይ ! ሚስት በባል ላይ ያላት ሀቅ ምንድነው ? ብሎ ጠየቃቸው ፡ ከዚያም ረሱል እንዲህ
ብለው መለሱለት - "አንተ በምትበላ ጊዜ ልታበላት፣ በምትለብስ ጊዜ ልታለብሳት፣ ፊቱዋን
ላትመታት፣ እርሱዋንም ሆነ የምትሰራውን ስራዋን ላታጣጥልባት፣ ካኮረፍክም ቤት ውስጥ
እንጂ ውጭ ላይ ላታኮርፋት።"" አሉት፡፡
(አህመድ ዘግበውታል)
____
➊➐. ባል ሆይ ! ሚስትህን የመመገብና የማልበስ እንዲሁም አስፈላጊ ለሆኑ ወጮች
የማውጣት ሀቅ (ግዴታ) አለብህ ፡
የአላህ መልዕክተኛ ሀጀተል ወዳዕ/የመሰናበቻ ሀጃቸው ላይ እንዲህ ብለዋል ፡
""አደራችሁን በሴቶች ላይ አላህን ፍሩት ! ወጫቸውና ልብሳቸውም በእናንተ ላይ ያለ ሀቅ ነው:: አግባብ ባለው መልኩ ።""

(ሙስሊም ዘግበውታል)
_____
➊➑. ባል ሆይ ! ሚስትህ ለሚያስፈልጋት ነገር ወጭ የማውጣት ግዴታ አለብህ !
ልትሰስትባት አይገባም ! ሚስት ሆይ ! ባልሽ ላንቺም ሆነ ለልጆችሽ የሚያፈልጋችሁን
ወጫችሁን የማይሰጣችሁ ከሆነ ስስታም ከሆነ - አግባብ ባለው መልኩ ለሚያስፈልጋችሁ
ወጭ እሱ ሳያውቅ ከገንዘቡ ወስደሽ መጠቀም ትችያለሽ ፡
እናታችን አዒሻ እንዲህ አሉ
የአቡ ሱፍያን ሚስት "ሒንድ ቢንት ዑትባህ" ወደ ነብያችን ዘንድ መጣችና እንዲህ አለች ፡
አንቱ የአላህ መልዕክተኛ ሆይ ! አቡ ሱፍያን ስስታም ሰው ነው ለእኔና ለልጆቼ የሚበቃንን
ወጭ አይሰጠንም እናም እሱ ሳያውቅብኝ ለኔና ለልጆቼ የሚያስፈልገንን ወጭ ከገንዘቡ
እወስዳለሁ ፡ ይሄን በማድረጌ ወንጀል ይኖርብኝ ይሆን ?
ከዚያም የአላህ መልዕክተኛ እንዲህ ብለው መለሱላት "ለአንቺም ለልጆችሽም የሚበቃ
የሆነ፣ አግባብ ባለው መልኩ የሚያስፈልግሽን ገንዘብ ከርሱ ውሰጅ "።""
(ቡኻሪና ሙስሊም ዘግበውታል)
______
➊➒. ባል ሆይ ! የሚስትህን ስሜትና ፍላጓት ልትረዳላት ይገባል ከዚያም የምትፈልገውን
አድርግላት አሟላላት ፡
የአላህ መልዕክተኛ ለእናታችን አዒሻ እንዲህ አሏት:-
""አዒሻ ሆይ ! አንቺ በእኔ ደስተኛ ስትሆኒና እንዲሁም ስትቀየሚ አውቅብሻለው።""
(ሙስሊም ዘግበውታል)
______
➋0. ባል ሆይ ! ሚስትህ ሲከፋት አፅናናት፡፡ በቻልከው አቅም ተንከባከባት፡፡ ሚስትህ ማለት የነብዩ አደራ ናት፡፡
የአላህ መልዕክተኛ ሴቶችን አስመልክተው እንዲህ ብለዋል "አደራ የሴቶችን ነገር" ።
(ቡኻሪና ሙስሊም ዘግበውታል)
፡
አደራ ይሄን ፅሁፍ ለሌሎችም ሸር (Share) አድርጉት
ለተመሳሳይ የቁርዓንና የሀዲስ ትምህርቶች በነዚህ ይቀላቀሉን
በ Telegram:-https://www.tg-me.com/Al Rayan Media/com.alrayanmedia

Sallaalaahu
Aleeyhi
Wasallam

(Maddi,Jamiat Tirmiizi Hadiisa Lakkoofsa 4)

#TAPHA_GAME_TIKTOK.
******
Tiktok irratti Game taphatanii kan injifate mallaqa argachuun Haraam callaadha! Akkuma nama Qumaara taphatuuti. Nabiyyiin keenya Sallallaah Aleeyhi Wosallam akkana jedhan!

«لا سَبَقَ إلا في خُفٍّ أو في حَافِرٍ أو نَصْلٍ».
"Wol-dorgomanii faaydaa wolirraa argatuun keessatti hin tahu waan sadi keessatti malee: Gaalaa fi farda akkasuma Xiyya darbachuu qofa keessatti yoo tahe malee"

Wontoota Sadiin kana kan hayyamameef akka namni qabsoo Diin islaamaa Jih***da irratti wol-jabeessuufi.
Ulamaa’iin Fuqahaa'aa gariin isaanii Hadiisa kana ragaa godhatanii, Qur’aana fi Hadiisa qara'uu keessatti wol-dorgommiin rakkoo hin qabu jedhan.

Woluma galatti namni Game taphatee achirraa mallaqa wolitti qabate Qumaara nyaate jechuu dha. Aakiraa teessan eeggadhaa. Addunyaa osoo deeman irraa tasa du'aniif jecha Qabrii teessan hin balleessinaa.

Waan osoo hin beekne wollaalaan itti fayyadamtan Rabbiin keenna isiniif haa dhiisu. Erga dhoorgaa tahuu dhageettanii immoo ofirraa dhiisaa Rabbiin Rizqii bareeda isiniif haa banu. Akka qalbiin shakkii isin hin godhanneef Sheekhan gurguddoos Fatwaa itti gaafadhaa.

Yaada kanas hamtutti hin fudhatinaa aakirama teessaniif jecha isiniif ibse. Galatoomaa.

Ustaaz Umaralfaaruq Sh Aliyyiitiin barraaye

Faaydaa #salawaata buusuun qabdu irraa tokko:

irra caalaan waan ilmi nama duniyaa keessatti barbaaduu waan yeede argatuudha
Irra caalaan waan ilmi namaa akhiratti barbaaduu
Rabbiin siif araaramamuudha.

lachuutiif wabiin nabiyyii irratti #salawaata buusuudha.

قال رسول الله ﷺ ( إذن يكفيك الله هم الدنيا وهم الآخرة )
nama tokkootu nabiyyiin ﷺ akkana jadhe: du'aa'ii tiyya cufa yoon sumarratti salawaata buuse hoo jannaan
yoo akkas taate yaada kee kan duniyaatiifii aakhiraa rabbiin siif gaya jadheen.
Kanaafuu nama Rabbiifii malaaykonni isaa nagayaaf rahmata irratti buusan isiniis irratti buusaa
haajaa ganda lachuu nimilkooftanii.

By Ustaz Jamal Aliyi

Mowlida Kabajuun !!!
===============
By: Abu Huzeyiifa

Akkuma Nu hundi beynu Guyyoo ta muraasa booda Mowlidaatu kabajamuuf deema !! Tanaafuu waan rabbiin naaf laaffiserraan Waa'ee Mowlidaa kana xiqqo dubbadha Je'eetin barruu tana Jalqabe, akka oobsaan naaf dubbiftanin isin gaafadha ..

MOWLIDA JECHUUN MAAL JECHUU DHA ?

Mowlida jechuun dhaloota jechuu dha (Dhaloota Ergamaa rabbii ﷺ ) jechuu dha . Ergamaan rabbii ﷺ ji'a Rabii'ul Awwal keysa dhalate . garuu guyyaa dhalootaa keysa Shakkii tu Jira . Ulamaa'iin gariin guyyaa 12 dhalate Ja'an, ulamaa'iin Gariin Garuu Guyyaa 9 dhalate Ja'an . Imaamul Albaanii fii Abbaan kitaaba Rahiiqul maktuumis Guyyaa 9 dhalate ja'an !! Anis kanuman ja'a . Garuu Guyyaa 12 dhalate jechuu tu irra nama biratti Beekkame !! Hundaafuu ergamaan rabbii ﷺ 22 Apr 571 dhalate !! Waggaa 63 Addunyaarra jiraate, takkaa guyyaa Dhaloota kiyya (Birth day) je'ee kabajee hin beeku !!

Ammas sahaaboonni isaa kan Akkaan isa jaalatan sunis takkaa kabajaniifii hin beekan !! Warri salafaa tis takkaa hin kabajne !! Tanaafuu Mowlidni Bid'aa Guyyaa keysaa Argame Jechuu dha !!

DHIIROO MOWLIDNI KUN YOOM JALQABE ?

Gaafii jettuuf deebiin : eega Nabiyyiin ﷺ keenya Du'ee Waggaa 500 lakkaawwatee booda jalqabe !! Ummata Jaahila Amantiirraa Duwwaa tu waan kana Jalqabe !!!

HUJII KANA RABBIIN NI JAALATAA?

Rabbiin keenya subhaanahuu wa ta'alaa suura NISAA' ayata 115 irratti akkana ja'a( namni rasuula ﷺ faalleesse, eega haqni isaaf ifa bahee booda, ammas faallaa karaa mu'umintootaa ka deeme, isaafii waan inni filate walitti lakkifna, ammas jahannam isa seensisna.) ja'a tanaafuu rabbiin keenya hin jaalatu jechuudha.

RASUULLI KEENYA ﷺ NI JAALATANII ?

Hadiisa imaamul bukarii fii muslim gabaasan keessatti nabiin keenya ﷺ akkana ja'an( namni waan haarawa amantii keessatti argamsiise, hujiin sun isumaratti deebiti. ) jechuun irraa hin qeebalamu jechuu dha. tanaafuu nabiin keenyas ﷺ hin jaalatu jechuu dha. duuba waan rabbii fii rasuulli hin jaalanne maaliif hojjanna??

Ulamaa'iin islaamaa warri beekumsa haalaan qabu hundinuu mowlidni BID'AA akka tahe irratti walii galanii jiran. ammas dirree mowlidaa san keessatti wantoota amantii faallessu hedduutu hojjatama.

1. Dhalaan mataa banaa achi keessa deemuu.
2. Achi keessatti shubbisuu.
3. Nashiidaalee rabbii fii rasuulli ﷺ hin jaalannetu ja'ama. jechuun ( tan nabii faarsuu keessatti daangaa dabartee sadarkaa rabbiitiin isa geessu).

Foon achitti qalamus tahee nyaata achitti godhamu nyaachuun dhoorkaadha.

Tanaafuu hujiin tun hujii rabbi aarsitu waan taateef irraa baqachuu qabna. namas irraa baqachiisuu qabna.

HADARAA!!!! share godhuu hin dagatin...

Manni maree dhimmoota islaamummaa magaalaa Finfinnee bifa haaraan miseensota mana marechaa hundeesse

Haarun Miidiyaa: Hagayya 2/2014

Manni maree dhimmoota islaamummaa magaalaa Finfinnee walgahii guyyaa har'aa gaggeesseen miseensota mana marechaa kudha torba (17) bifa haaraan hundeesseera. Bu'uuruma kanaan Sheek Sulxaan Haji Amaan Eebbaa perezidaantii mana marechaa, Sheek Fatihuddiin Sheek Zeynuu Muqannaa itti aanaa perezidaantii akkasumas Sheek Huseen Bashir barreessaa olaanaa mana marechaa ta'uun mana maree dhimmoota islaamummaa Itiyoophiyaatiin kallattiin kan muudaman yoo ta'u miseensonni mana marechaa biroon haala yaada hunda hammataa ta'een hundaa'uun ibsameera.

Perezidaantiin mana maree dhimmoota islaamummaa magaalaa Finfinnee Sheek Sulxaan Haji Amaan Eebbaa sirna baniinsa sagantichaa irratti haasaa godhaniin miseensonni mana marechaa hunduu muslima magaalaa Finfinnee qajeelfamoota Islaamaa, walqixxummaafi haqqummaan akkasumas dammaqinaafi amanamummaan tajaajiluu qabu jedhaniiru. Itti dabaluunis jijjiramni dhaabaa akka galma ga'uuf mootummaa dabalatee kanneen gumaacha taasisan galateeffataniiru.

I/A perezidaantii mana marechaa kan ta'an Sheek Fatihuddiin Sheek Zeynuu Muqannaa gama isaaniitiin miseensota haaraa ilaalchisuun yaada kennaniin seenaa mana marechaa keessatti yeroo jalqabaatiif kan hirmaannaan dubartootaa keessatti mul'ate ta'uu dubbataniiru.

Barreessaa olaanaan mana marechaa Sheek Huseen Bashir miseensota haaraa filaman sirna kakuu raawwachiisuun jecha isaanii eeggatanii akka hawaasa tajaajilan ergaa isaanii dabarsaniiru.

Dhuma irrattis kanneen maqaan isaanii kanaa gaditti eerame miseensa mana marechaa ta'uun kan filaman ta'uun ibsamuun walgahichi xumurameera.
1. Sheek Xaahir Abdulqaadir
2. Sheek Muhaammadsiraaj Muhaammad Amiin
3. Sheek Muhaammad Rabi'i Seyfuu
4. Sheek Muhaammad Huseen
5. Sheek Muhaammad Hasan Fadluu
6. Sheek Siraaj Mahaammad
7. Sheek Saalih Ahmad
8. D/r Mahaammad Zeyin
9. Ustaaz Muhaammad Abaate
10. Ustaaz Sufiyaan Usmaan
11. Ustaaz Kaalid Mahaammad
12. Ustaaz Muhaammad Zeyin
13. Aadde Ziinat Yimar
14. Aadde Ayaatalkubraa Nasraddiin

© Haarun Miidiyaa