tg-me.com/Renivis_U_Reziman/43
Last Update:
🔰🟣
مثالی دیگر از نقش حروف نیمصدا در کُرمانجی
🔹به عنوان مثال واژه «سی» (سایه) را در نظر می گیریم
سی:
Sî
«سی» واژه ای مونث است و با حرف صدادار ئی (ی) (Î) ختم می شود.
حال؛ وقتی این واژه در یک ترکیب اضافه مانند (سایهء درخت)* قرار گیرد، به دلیل نوع جنسیت خود (جنسیت دستورزبانی) با شناسهی جداکنندهی ئا (ا) (a) به واژهی بعد از خود یعنی «دار» (درخت) اضافه میشود:
در اینجا هم حرف آخر «سی» یعنی ئی (ی) (Î) و هم شناسهی ئا (ا) (a) هر دو صدادار هستند و نمی توانند بلافاصله بعد از هم قرار گیرند؛ و بنابراین ترکیب زیر به خودی خود و بدون کمک حرف نیم صدا نمی تواند تلفظ شود:
🔸سایهی درخت:
سی+ا دارێ: سیا دارێ
🔹❌🔹Sî+a darê: Sîa darê
همانطور که دیده می شود، در این حالت تلفظ و از این رو نوشتن ناممکن است؛
از این رو؛ در اینجا نیز حرف نیمصدای «ی» (Y) به عنوان میانجی جهت روانسازی تلفظ به کمک آمده و این ترکیب به صورت زیر در می آید:
🔸سی+ی+ا دارێ: سییا دارێ
🔹🔹Sî+y+a darê: Sîya darê
همانطور که دیده می شود در رسم الخط آرامی دو «ی» (ئی (Î) و ی (Y) شبیه هم پشت سر هم قرار می گیرند؛ در حالی که نوعی ادغام در اینجا شکل گرفته و از لحاظ تلفظ در واقع تبدیل به یک «ی» شده اند؛ یعنی «ـییـ» در واقع به صورت یک «ی» تلفظ می شود.
از این رو «سییا دارێ» را به صورت «سیا دارێ» می نویسیم.
🔸🔸سیا دارێ
🔹🔹Siya darê
🌀در الفبای لاتینی اما شکل ظاهری آنها متفاوت است؛ با اینکه همین ادغام در اینجا هم وجود دارد، لیکن هر دوی حروف (Î) و (Y) حفظ می شوند و اصولاً در موارد زیادی به دلیل نوع ادغام شکل گرفته و ایجاد یک صدای «ی»، حروف (Î) تبدیل به (i) می شود:
🔹🔹Sîya darê: Siya darê
در هر حال در لاتینی هر دو شکل درست اند؛ هرچند که ترجیح بسیاری بر تبدیل î به i در نوشتار است.
البته باید دقت نمود؛ در حالاتی که حرف نیمصدای «ی» (Y) قبل از ئی (Î) قرار میگیرد، چنین ادغامی صورت نمی گیرد و در واقع هر دو «ی» تلفط می شوند:
🔹🔹مانند: داییک
🔸🔸Dayîk
ضمن اینکه در اینجا واژه «دار» در نقش مضاف الیه به دلیل جنسیت مونث شناسه اصطلاحاً «تَوانگ» ویژه واژه های مونث (ێ) گرفته است و تبدیل به دارێ شده است.
🟢🟢پست قبلی (کاربرد حروف نیم صدا):
https://www.tg-me.com/us/یادگیری کُرمانجی با «ڕێنڤیس و ڕێزمان»/com.Renivis_U_Reziman/42
🌀برای درک مفاهیم مطرح شده است در این مبحث نیاز به فراگیری مباحث جداکننده ها (معلوم و نامعلوم)، ترکیبات اضافه (وصفی، ملکی و ...) و توانگ است که در بخش های چهارم و پنجم کتاب «رێنڤیس و رێزمان» به تفصیل بیان شده اند.
لذا در اینجا به همین حد بسنده می کنیم، تا به مرور و گام به گام و در مباحث آینده و پیشرفته تر به آنها بپردازیم.
♦️*همانگونه که می بینید در زبان فارسی، بدون در نظرگرفتن جنسیت در واژه مضاف (در اینجا «سایه» و در مثال پست قبلی «صورت»)، این واژه بسته به نوع حرف پایانی آن با کسره و یا یک حمزه ء (یا «ی») به مضاف الیه متصل می شود (در واقع در زبان فارسی جنسیت واژه ها وجود ندارد):
🔹🔹صورتِ من، درختِ بلند، سایهی (سایهء) درخت ...
در حالی که در کُرمانجی چنین نیست و بسته به اینکه مضاف مذکر یا مونث و همچنین معلوم و یا غیرمعلوم باشد شناسهی ویژه خود را می گیرد.
*برات قویاندام
👈 📚 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman 🌀
BY یادگیری کُرمانجی با «ڕێنڤیس و ڕێزمان»
Warning: Undefined variable $i in /var/www/tg-me/post.php on line 280
Share with your friend now:
tg-me.com/Renivis_U_Reziman/43