عنقاء

🔍 کتابِ مستطابِ گاو: برگی نو در مطالعاتِ نسخه‌شناختیِ متونِ قرآنیِ آغازین

✨ تازه‌های نشر | معرفی کتاب

📌 معرفی کتاب «کتابِ گاو: یک مصحفِ قرآنیِ آغازین بر روی پاپیروس (پ. هامب. عرب. ۶۸)» تصحیح مَتیو تیریر و نَعیم فَنتیخِم

📜 فرسته‌ی ۶ از ۸: تحلیلی از ماهیّتِ کتابِ گاو


🔻مسئله‌ی حائز اهمیت دیگر درباره‌ی این نسخه، ماهیت آن به عنوان یک تک‌سوره است. این سوره به طور طبیعی به عنوان دومین سوره‌ی قرآن، یعنی سوره‌ی بقره، در نظر گرفته می شود. با این حال آخرین صفحه از نسخه خطی با آیه‌های آغازینِ سوره‌ی آل‌عمران به پایان نمی‌رسد، و در حقیقت هیچ بخش دیگری از قرآن نیز در آن نوشته نشده است، بلکه عبارات دیگری در آن مکتوب شده است که (چندتکه‌ای از آن که قابل رمزگشایی است) نشان می‌دهد که کاتب به زبانِ اول‌شخص مطالبی نوشته است و نام «الله» را دو بار تکرار کرده است. بنابراین، به عقیده‌ی مصححانِ متن، این تکه‌عبارت‌های پایانی احتمالاً دعایی شامل ستایش خدا بوده است و نقش «اَنجامه‌ی کتاب» را داشته است.

✨ بنابراین، به نظر می‌رسد که جزوه‌ای که به دست ما رسیده است در واقع اولین بخش یک قرآن کامل نبوده است، بلکه یک واحد نسخه‌شناختیِ مستقل بوده است. این موضوع مصححان نسخه را به سمت این فرضیه سوق می‌دهد که «سوره‌ی بقره» در اصل جزئی از کتاب واحدی به نام «قرآن» نبوده است، بلکه یکی از متون مقدس گوناگونی بود که پیروان جنبشِ دینی جدید (که بعدها «اسلام» نامیده شد) آن را پذیرفته بودند.

🔻 آلفرد لویی دو پرمار چندین منبع در نوشتارگانِ مسلمان را شناسایی کرده است که مستقل از یکدیگر به «نوشته‌ای از گاو» اشاره می‌کنند، نامی که ظاهراً به عنوان شعاری برای «پیروان» آن (اصحاب سوره بقره) در نخستین روزهای شکل‌گیری آن دینی که بعدها «اسلام» نامیده شد به کار می‌رفته است. همچنین در نوشته‌های دو محقق مسیحی در سده‌ی هشتم میلادی (دوم هجری) آمده است که مسلمانان عقاید خود را از چندین متن مانند قرآن، «نوشته‌ی گاو»، و متون دیگر که به نظر می‌رسد برخی از آنها با سوره‌های معروف قرآن مطابقت دارند، به دست آورده‌اند.

🔻 باید اضافه کرد که سوره‌ی بقره یکی از سوره‌هایی است که -پس از حروف مُقَطّّعه- با آیه‌ای آغاز می شود که نوعی خودارجاعی دارد، یعنی به خودش اشاره و ارجاع دارد: «این کتابی است (ذلک الکتاب) که هیچ ردی از تردید در آن نیست. راهنمای پرهیزگاران است...» همچنین، آیه‌ی آخر از این سوره با یک دعا ختم می شود که با این فرضیه كه در اصل سوره در آغاز یک کتاب مستقل بوده است سازگار است؛ کتابی که بعداً در مجموعه‌ی متون دینی به شکل قرآن درآمده است. وجودِ نسخه‌ی «پ. هامب. عرب. ۶۸» علی‌رغم برخی عدم‌قطعیت‌های ناشی از وضعیت بد پاپیروس، به هر حال، ممکن است شواهدی ارائه بدهد که سوره‌ی گاو در اواخر نیمه دوم سده‌ی هفتم میلادی و حتی تا اوایل سده‌ی هشتم میلادی به عنوان کتابی مستقل انتشار و گسترش داشته است (و بعداً این جدایی محو شده و صرفاً در قالب متون قرآنی نگاشته شده است).

🖋 کوثر میررضی
@anqanotes
ادامه در 👇

www.tg-me.com/us/عنقاء/com.anqanotes/731

3.0K viewsFeb 23 at 11:00

🔍 کتابِ مستطابِ گاو: برگی نو در مطالعاتِ نسخه‌شناختیِ متونِ قرآنیِ آغازین

✨ تازه‌های نشر | معرفی کتاب

📌 معرفی کتاب «کتابِ گاو: یک مصحفِ قرآنیِ آغازین بر روی پاپیروس (پ. هامب. عرب. ۶۸)» تصحیح مَتیو تیریر و نَعیم فَنتیخِم

📜 فرسته‌ی ۶ از ۸: تحلیلی از ماهیّتِ کتابِ گاو


🔻مسئله‌ی حائز اهمیت دیگر درباره‌ی این نسخه، ماهیت آن به عنوان یک تک‌سوره است. این سوره به طور طبیعی به عنوان دومین سوره‌ی قرآن، یعنی سوره‌ی بقره، در نظر گرفته می شود. با این حال آخرین صفحه از نسخه خطی با آیه‌های آغازینِ سوره‌ی آل‌عمران به پایان نمی‌رسد، و در حقیقت هیچ بخش دیگری از قرآن نیز در آن نوشته نشده است، بلکه عبارات دیگری در آن مکتوب شده است که (چندتکه‌ای از آن که قابل رمزگشایی است) نشان می‌دهد که کاتب به زبانِ اول‌شخص مطالبی نوشته است و نام «الله» را دو بار تکرار کرده است. بنابراین، به عقیده‌ی مصححانِ متن، این تکه‌عبارت‌های پایانی احتمالاً دعایی شامل ستایش خدا بوده است و نقش «اَنجامه‌ی کتاب» را داشته است.

✨ بنابراین، به نظر می‌رسد که جزوه‌ای که به دست ما رسیده است در واقع اولین بخش یک قرآن کامل نبوده است، بلکه یک واحد نسخه‌شناختیِ مستقل بوده است. این موضوع مصححان نسخه را به سمت این فرضیه سوق می‌دهد که «سوره‌ی بقره» در اصل جزئی از کتاب واحدی به نام «قرآن» نبوده است، بلکه یکی از متون مقدس گوناگونی بود که پیروان جنبشِ دینی جدید (که بعدها «اسلام» نامیده شد) آن را پذیرفته بودند.

🔻 آلفرد لویی دو پرمار چندین منبع در نوشتارگانِ مسلمان را شناسایی کرده است که مستقل از یکدیگر به «نوشته‌ای از گاو» اشاره می‌کنند، نامی که ظاهراً به عنوان شعاری برای «پیروان» آن (اصحاب سوره بقره) در نخستین روزهای شکل‌گیری آن دینی که بعدها «اسلام» نامیده شد به کار می‌رفته است. همچنین در نوشته‌های دو محقق مسیحی در سده‌ی هشتم میلادی (دوم هجری) آمده است که مسلمانان عقاید خود را از چندین متن مانند قرآن، «نوشته‌ی گاو»، و متون دیگر که به نظر می‌رسد برخی از آنها با سوره‌های معروف قرآن مطابقت دارند، به دست آورده‌اند.

🔻 باید اضافه کرد که سوره‌ی بقره یکی از سوره‌هایی است که -پس از حروف مُقَطّّعه- با آیه‌ای آغاز می شود که نوعی خودارجاعی دارد، یعنی به خودش اشاره و ارجاع دارد: «این کتابی است (ذلک الکتاب) که هیچ ردی از تردید در آن نیست. راهنمای پرهیزگاران است...» همچنین، آیه‌ی آخر از این سوره با یک دعا ختم می شود که با این فرضیه كه در اصل سوره در آغاز یک کتاب مستقل بوده است سازگار است؛ کتابی که بعداً در مجموعه‌ی متون دینی به شکل قرآن درآمده است. وجودِ نسخه‌ی «پ. هامب. عرب. ۶۸» علی‌رغم برخی عدم‌قطعیت‌های ناشی از وضعیت بد پاپیروس، به هر حال، ممکن است شواهدی ارائه بدهد که سوره‌ی گاو در اواخر نیمه دوم سده‌ی هفتم میلادی و حتی تا اوایل سده‌ی هشتم میلادی به عنوان کتابی مستقل انتشار و گسترش داشته است (و بعداً این جدایی محو شده و صرفاً در قالب متون قرآنی نگاشته شده است).

🖋 کوثر میررضی
@anqanotes
ادامه در 👇

BY عنقاء