دین عقلانی | جعفر نکونام

🔶 ارزیابی تکفیر و تفسیق
✅ جعفر نکونام 29 شهریور 1402

1️⃣ تعریف تکفیر و تفسیق
🔸کافر به لحاظ لغوی یعنی حق پوش یا منکر حق و به لحاظ شرعی کسی است که عقایدی چون خدا و معاد و نبوت یا سننی چون نماز و روزه و حج را قبول نداشته باشد. اگر کسی عقاید و سنن دینی را قبول نداشته باشد، به او کافر می‌گویند و کافر خواندن چنین کسی را تکفیر می‌نامند.
🔸اگر کسی عقاید و سنن دینی را قبول داشته باشد؛ اما به سنن دینی عمل نکند، در گفتمان دینی به او فاسق می‌گویند و فاسق خواندن چنین کسی را تفسیق می‌نامند.

2️⃣ ارزیابی شرعی تکفیر و تفسیق
🔸در گفتمان دینی جایز است که هرکه عقاید و سنن دینی را قبول نداشته باشد، کافر بنامند و یا کسی را که به سنن دینی عمل نکند، فاسق بخوانند؛ چون کفر و فسق، در گفتمان دینی جرم به شمار می‌آید و لذا در گفتمان دینی حاکمان به خود حق می‌دهند، کسانی را که عقاید و سنن دینی را قبول نداشته باشد یا به سنن دینی عمل نکنند، کیفر بدهند.

3️⃣ ارزیابی عقلی تکفیر و تفسیق
🔸از منظر عقلانیت جهانی هرکسی حق دارد که هر دینی را انتخاب کند یا از دین آباء و اجدادی‌اش خارج شود یا به سنن دینی عمل نکند؛ لذا نه رد دین و نه عمل نکردن به دین، هرگز جرم نیست و استحقاق کیفر ندارد.
🔸اطلاق تعابیر کافر و فاسق نیز به لحاظ این که جنبۀ توهین و تنقیص دارد، از منظر اخلاق جهانی نوعی فحش دانسته می‌شود و مذموم به شمار می‎آید.

4️⃣ معیار حق و باطل در گفتمان دینی
🔸در گفتمان دینی، معیار حق و باطل، سخنان رهبران دینی است. هرچه را که رهبران دینی حق بشمارند، حق است و هرچه را که باطل بشمارند، باطل است.
🔸برای مثال، رهبران دینی می‌گویند، خدا و معاد و نبوت حقیقت دارد؛ لذا در گفتمان دینی وجود خدا و معاد و نبوت حق دانسته می‌شود.
🔸نیز رهبران دینی می‌گویند، باید نماز و روزه و حج برگزار کرد؛ لذا در گفتمان دینی عمل به این سنت‌ها واجب دانسته می‌شود.

5️⃣ معیار حق و باطل در گفتمان عقلی
🔸در گفتمان عقلی، معیار حق و باطل، عقل مستقل و مشترک بشری است. هر حکمی را که عقلای جهان مطابق با واقع بیابند، حق می‌شمارند و نیز هر حکمی را که عقلای جهان دارای کارکرد مثبت بیابند، عمل بدان را واجب به شمار می‌آورند.
🔸بدیل عقاید دینی در گفتمان عقلی عبارت از نظریات است و بدیل سنن دینی در گفتمان عقلی، قوانین است. منتها بر خلاف گفتمان دینی، در گفتمان عقلی، نه قبول نظریات، اجباری است و نه انکار نظریات استحقاق کیفر دارد.

6️⃣ کیفر در گفتمان عقلی
🔸در گفتمان عقلی، نه ارایه یک نظریه و نه رد یک نظریه هرگز کیفر ندارد؛ بلکه پاداش دارد. البته اگر کسی به قوانین عمل نکند یا بر خلاف قوانین عمل کند، به او کیفر داده می‌شود؛ اما نه بدعت دینی و نه ارتداد دینی و نه فسق دینی، مستحق کیفر دانسته نمی‌شود.

7️⃣ تکفیر و تفسیق در عصر مدرنیته
🔸در عصر مدرنیته، اقتدار گفتمان عقلانی افزایش یافته و متقابلاً اقتدار گفتمان دینی کاهش پیدا کرده است؛ به همین رو، امروزه حربۀ تکفیر و تفسیق که به گفتمان دینی تعلق دارد، تقریباً از کارآیی افتاده است.
🔸حدوده سیزده قرن است که جهاد ابتدایی که طی آن، مسلمانان با آن به مسلمان کردن کافران می‌پرداختند، عملاً منسوخ شده است.
🔸امروزه کیفر کفر و فسق نیز تقریباً منسوخ شده است و لذا دیگر چندان هیچ مسلمانی به سبب کفر و فسقش کیفر داده نمی‌شود؛ مگر نوادری مثل جریمه کردن بی‌حجابی که آن هم همان سرنوشتی را پیدا خواهد کرد که پایین آوردن دیش‌های ماهواره پیدا کرده است.

🔸تکفیری‌های عصر مدرنیته
🔸خاستگاه کیفرهای دنیوی قرآن
🔸یادداشت‌های مربوط به جهاد ابتدایی

https://www.tg-me.com/us/telegram/com.dineaqlani

Telegram

دین عقلانی

🔶 تکفیری‌های عصر مدرنیته
✅ جعفر نکونام 27 شهریور 1402

این یادداشت در معرفی گروه‌های مختلف و حتی متخاصم تکفیری اعم از دین‌گرایان و دین‌ستیزان در عصر حاضر است و این که چرا دین‌ستیزان که مبنای دین‌ستیزی خود را عقل قرار دادند، عقل‌گرایان دینی را تکفیر می‌کنند.…

www.tg-me.com/us/telegram/com.dineaqlani/944

2.8K viewsedited  Sep 20, 2023 at 19:10

🔶 ارزیابی تکفیر و تفسیق
✅ جعفر نکونام 29 شهریور 1402

1️⃣ تعریف تکفیر و تفسیق
🔸کافر به لحاظ لغوی یعنی حق پوش یا منکر حق و به لحاظ شرعی کسی است که عقایدی چون خدا و معاد و نبوت یا سننی چون نماز و روزه و حج را قبول نداشته باشد. اگر کسی عقاید و سنن دینی را قبول نداشته باشد، به او کافر می‌گویند و کافر خواندن چنین کسی را تکفیر می‌نامند.
🔸اگر کسی عقاید و سنن دینی را قبول داشته باشد؛ اما به سنن دینی عمل نکند، در گفتمان دینی به او فاسق می‌گویند و فاسق خواندن چنین کسی را تفسیق می‌نامند.

2️⃣ ارزیابی شرعی تکفیر و تفسیق
🔸در گفتمان دینی جایز است که هرکه عقاید و سنن دینی را قبول نداشته باشد، کافر بنامند و یا کسی را که به سنن دینی عمل نکند، فاسق بخوانند؛ چون کفر و فسق، در گفتمان دینی جرم به شمار می‌آید و لذا در گفتمان دینی حاکمان به خود حق می‌دهند، کسانی را که عقاید و سنن دینی را قبول نداشته باشد یا به سنن دینی عمل نکنند، کیفر بدهند.

3️⃣ ارزیابی عقلی تکفیر و تفسیق
🔸از منظر عقلانیت جهانی هرکسی حق دارد که هر دینی را انتخاب کند یا از دین آباء و اجدادی‌اش خارج شود یا به سنن دینی عمل نکند؛ لذا نه رد دین و نه عمل نکردن به دین، هرگز جرم نیست و استحقاق کیفر ندارد.
🔸اطلاق تعابیر کافر و فاسق نیز به لحاظ این که جنبۀ توهین و تنقیص دارد، از منظر اخلاق جهانی نوعی فحش دانسته می‌شود و مذموم به شمار می‎آید.

4️⃣ معیار حق و باطل در گفتمان دینی
🔸در گفتمان دینی، معیار حق و باطل، سخنان رهبران دینی است. هرچه را که رهبران دینی حق بشمارند، حق است و هرچه را که باطل بشمارند، باطل است.
🔸برای مثال، رهبران دینی می‌گویند، خدا و معاد و نبوت حقیقت دارد؛ لذا در گفتمان دینی وجود خدا و معاد و نبوت حق دانسته می‌شود.
🔸نیز رهبران دینی می‌گویند، باید نماز و روزه و حج برگزار کرد؛ لذا در گفتمان دینی عمل به این سنت‌ها واجب دانسته می‌شود.

5️⃣ معیار حق و باطل در گفتمان عقلی
🔸در گفتمان عقلی، معیار حق و باطل، عقل مستقل و مشترک بشری است. هر حکمی را که عقلای جهان مطابق با واقع بیابند، حق می‌شمارند و نیز هر حکمی را که عقلای جهان دارای کارکرد مثبت بیابند، عمل بدان را واجب به شمار می‌آورند.
🔸بدیل عقاید دینی در گفتمان عقلی عبارت از نظریات است و بدیل سنن دینی در گفتمان عقلی، قوانین است. منتها بر خلاف گفتمان دینی، در گفتمان عقلی، نه قبول نظریات، اجباری است و نه انکار نظریات استحقاق کیفر دارد.

6️⃣ کیفر در گفتمان عقلی
🔸در گفتمان عقلی، نه ارایه یک نظریه و نه رد یک نظریه هرگز کیفر ندارد؛ بلکه پاداش دارد. البته اگر کسی به قوانین عمل نکند یا بر خلاف قوانین عمل کند، به او کیفر داده می‌شود؛ اما نه بدعت دینی و نه ارتداد دینی و نه فسق دینی، مستحق کیفر دانسته نمی‌شود.

7️⃣ تکفیر و تفسیق در عصر مدرنیته
🔸در عصر مدرنیته، اقتدار گفتمان عقلانی افزایش یافته و متقابلاً اقتدار گفتمان دینی کاهش پیدا کرده است؛ به همین رو، امروزه حربۀ تکفیر و تفسیق که به گفتمان دینی تعلق دارد، تقریباً از کارآیی افتاده است.
🔸حدوده سیزده قرن است که جهاد ابتدایی که طی آن، مسلمانان با آن به مسلمان کردن کافران می‌پرداختند، عملاً منسوخ شده است.
🔸امروزه کیفر کفر و فسق نیز تقریباً منسوخ شده است و لذا دیگر چندان هیچ مسلمانی به سبب کفر و فسقش کیفر داده نمی‌شود؛ مگر نوادری مثل جریمه کردن بی‌حجابی که آن هم همان سرنوشتی را پیدا خواهد کرد که پایین آوردن دیش‌های ماهواره پیدا کرده است.

🔸تکفیری‌های عصر مدرنیته
🔸خاستگاه کیفرهای دنیوی قرآن
🔸یادداشت‌های مربوط به جهاد ابتدایی

https://www.tg-me.com/us/telegram/com.dineaqlani

BY دین عقلانی | جعفر نکونام