Juniorlarda ko‘p uchraydigan xatolar

[1-qism] (davomi 2-qismda)

Kecha yangi kitob o‘qishni boshlagan edim, muallifi podcast yuritar ekan. Eshitib ko‘rish uchun kirdim. Birinchi eshitib ko‘rgan mavzuyim Juniorlar haqida edi.

Juniorlarda ko‘p uchraydigan xatolar

Bilamiz-ki, ko‘p savollar Juniorlar orasida chiqadi. Middle va seniorlar savollari ancha kam va kam takrorlanadi. Bu yerda junior dasturchilarda uchraydigan xatolarning ba’zilarini keltirib o‘taman.

1. Bir vaqtda ko‘p narsa o‘rganish.

Bir vaqtda bir necha katta texnologiyani o‘rganishni boshlashadi. Python, JavaScript yoki MongoDB kabi texnologiyalarni kimdir ularga kerak degani uchun o‘rganishni boshlashadi. Bu esa salbiy natijalarga olib keladi. Biror tilni yaxshi tushunmaslik, kerak bo‘lmasa ham o‘rganishga vaqt sarflash yoki imkoniyatlarni aralashtirib tushunish va ertaga kerak bo‘lganida qo‘llay olmaslik kabi. Eng yomoni biror loyihani faqat shu aytilgan texnologiyada qilish mumkin deb o‘ylash.

Tavsiya: Bir vaqtda faqat bitta til yoki texnologiyani mukammal o‘rganishga harakat qiling.

Vaqti kelib keyin boshqasiga o‘tib olaverasiz.


2. Version contol’ni tushunmaslik.

Version contol juda ajoyib narsa. U bilan tarixga qaytish mumkin, dasturning turli variantlarini sinab ko‘rish mumkin, bir biriga xalal bermay ishlash mumkin. Gitdan yaxshisi bo‘lmasa kerak, lekin man SVNni yaxshi ko‘rar edim. Agar kimdir hali ham file va zip bilan versiya saqlab yurgan bo‘lsa, uzr siz hali junior darajasiga yaqin ham kelmabsiz.

Bu mavzuda nafaqat juniorlar, balki katta dasturchilar ham xato qilib turishadi. Vaziyatlar ham turlicha. Ba’zilarini keltirib o‘taman.

* Commit qilishni unutish
* Keraksiz filelarni repoga yuklash. Masalan, IDE ishlatadigan sozlama (config)lar, muhit (env) fayllari, vaqtincha va ishga tushuvchi fayllar (build, .class, .so va boshqalar)
* Begona shoxga (branch) kodni yuklash.
* Force-push buyrug‘ini ishlatish 🤯
* Keng tarqalgani, Commit qilib, Push qilmaslik. (Yuklashga tayyorlab, yubormaslik)

Bularni qilmaslik uchun juda ko‘p usullar va qoliplar mavjud. (GitFlow masalan).

Tavsiya: Gitdan foydalanish qoidalari va korxonalar ishlatadigan usullar bilan tanishib qo‘ying. Agar siz ishlayotgan joyda joriy qilinmagan bo‘lsa, kiritishga harakat qiling.

3. Ma’lumotlar shakllarini bilmaslik

Ma’lumotlar bilan ishlaganda ko‘pchilik yosh dasturchilar ma’lumotning xotiradagi shaklini biladi. Integer, String va Array kabi. Hayotda esa ko‘proq CSV, JSon va XML lar bilan ishlashi kerak bo‘ladi.

Ko‘rinishidan juda sodda, ammo bilmaganlar uchun vaqt oladigan narsalar. Bu shakllar mohiyatini yaxshi bilmagan dasturchi ishi tushganida parser (o‘qigich) yasashga harakat qiladi. Vaholanki buning har biri uchun minglab parserlar allaqachon internetda bor.

Bu boradagi ba’zi maslahatlar:

CSV
* Barcha matn qiymatlarni qo‘shtirnoqqa oling.
* UTF-8 kodlashdan foydalaning.

JSON
* JSON va JavaScriptni farqini bilib oling.
* JSON to‘g‘ri bo‘lish tablarini o‘rganing.
* JSON ma’lumotingizni json schema yordamida tekshirishni biling.

XML
* Atributlar va elementlarni tushib oling.
* HTML bilan farqini biling.
* XQuery va XPath yordamida so‘rov yozishni o‘rganing.
* Case sensitive (bosh va kichik harflar bir xil hisoblanishi)ni hisobga oling.
* CData nima ekanini va mohiyatini tushunib oling.

Tavsiya: Fayllar bilan ishlaganda avval u fayl kengaytmasiga mos dasturlar bor ekanini qarab chiqing. Tayyor kutubxonalarni o‘rganib, ishlatib ko‘ring.

davomi bor...

Bitta xabarga sig‘madi. Davomini keyingi postda.

16.01.2025 London
@DrAlgorithm