خلاصه کوتاه از گزارش ساینس: تلاش برای کمک به محققین و دانشجویان فلسطینی که درگیر جنگ با اسرائیل هستند.

علی‌رغم تلاش‌ها برای حمایت از محققین فلسطینی، از جمله ابتکارات برای فراهم کردن فرصت‌های تحصیلی در خارج از کشور، جنگ منجر به تلفات جانی، تخریب گسترده دانشگاه‌ها و مانعی برای ادامه تحصیل شده است.

با وجود این موانع، تمایل زیادی در میان محققین فلسطینی برای کمک به پیشیرد علم وجود دارد. سازمان هایی مانند Palestinian Students & Scholars At Risk (PSSAR) در تلاش برای کمک به دانشجویان فلسطینی برای تحصیل در خارج از کشور هستند، اما برنامه های موجود برای تقویت علم در غزه و کرانه باختری به دلیل چالش های لجستیکی ناشی از جنگ با مشکل مواجه هستند. سازمان‌های بین‌المللی، مانند Scientists for Palestine، برای حمایت از دانشجویان و محققان فلسطینی تلاش می‌کنند، اما بسیاری از محققین با مشکلاتی مانند از دست دادن استاد و مدارک تحقیقاتی خود روبرو هستند.

اگر چه امید است تا جنگ پایان یابد و بازسازی مکان‌های علمی هم انجام شود، اما در حال حاضر که مردم در حال گرسنگی کشیدن و مردن هستند نمی‌توان برنامه خاصی برای این موضوع در نظر گرفت.

گزارش کامل ساینس: لینک

@Scientometric

داروی lixisenatide، که در درمان دیابت استفاده می‌شود، توانسته تا در یک مطالعه کارآزمایی بالینی در کند کردن روند پیشرفت پارکینسون موفق عمل کند. مطالعه در مجله NEJM منتشر شده است.


مدتی است که از موفقیت داروهای خانواده آگونیست گیرنده GLP-1 مثل Ozempic برای درمان چاقی می‌شنویم. داروی lixisenatide نیز از این خانواده است که در مدل حیوانی موش برای پارکینسون بررسی شده بوده است. حالا در این مطالعه کارآزمایی بالینی فاز دو و همراه با گروه کنترل و دارونما، بیماران مبتلا به پارکینسون خفیف تا متوسط، در دو گروه با و بدون دریافت lixisenatide مقایسه شده‌اند.

بعد از یکسال از دریافت دارو، بدتر شدن علائم در گروه دریافت کننده lixisenatide دیده نشده است. برعکس، علائم در بیماران گروه کنترل بدتر شده بوده است. مطالعات بیشتر برای کاهش عوارض دارو و همین طور بررسی دوام اثرات آن لازم است.

@Scientometric

نتایج رتبه بندی مجلات بر اساس شاخص SJR توسط Scimago برای سال ۲۰۲۳ گزارش شده است.

تصویر ده مجله برتر ایران از این نظر را نشان می دهد.

در بین ده مجله برتر در خاورمیانه، یک مجله از ایران قرار دارد. بقیه از کشورهای ترکیه، امارات، مصر و عربستان است.

در بین ۵۰ مجله برتر نیز، نام ۱۲ مجله از ایران وجود دارد.

در حوزه پزشکی (Medicine)، نام دو مجله در لیست ده مجله با بیشترین شاخص SJR در خاورمیانه قرار دارد.

International Journal of Health Policy and Management

Health Promotion Perspectives

در بین ۵۰ مجله پزشکی با بیشترین شاخص SJR در خاورمیانه در حوزه پزشکی، علاوه بر دو محله بالا نام این مجلات از ایران وجود دارد:

Archives of Academic Emergency Medicine

International Journal of Community Based Nursing and Midwifery

Journal of Ophthalmic and Vision Research

International Journal of Occupational and Environmental Medicine

Iranian Journal of Psychiatry

BioImpacts

مجلات ایرانی که ناشر آنها از کشور ایران نمی‌باشد، گاهی با فیلتر ایران قابل جستجو نیستند و باید به اسم بررسی شوند.
@Scientometric

۲۸ شهریور ۱۴۰۱:

از نامه انجمن علمی روان‌پزشکان ایران به رئیس دولت (خلاصه همراه با جابه‌جایی):
#مهسا_امینی

🔴 …ناکارآمدی و زیان‌باری گشت ارشاد و اجباری بودن حجاب آشکار شده است.

🔴 ….کارایی روش‌های خشونت‌آمیز برای تغییر سبک زندگی مردم فاقد پشتوانه‌ی علمی است

🔴 … دیگر در چه شرایطی باید پذیرفت که روش‌های اجباری همراه با خشونت برای اجرای قانون، شکست خورده است و نیاز به بازنگری دارد؟

✅ تجربه‌ی ۴۴ سال اجبار حجاب به ویژه از طریق سازوکار اجرایی موسوم به گشت ارشاد، شکست این سیاست در توسعه‌ی حجاب در کنار عوارضی چون هتک حرمت زنان و تضعیف سلامت روانی-اجتماعی جامعه و افزایش روزافزون شکاف میان مردم و حاکمیت را آشکارا نشان داده است.

✅ …یکی از مؤلفه‌های تعیین‌کننده‌ی سلامت روانی-اجتماعی جامعه و افراد آن، احساس امنیت است. این احساس به‌ویژه زمانی خدشه‌دار می‌شود که آسیبی از سوی نمایندگان حکومت که علی‌الاصول باید حامی مردم و حافظ امنیت و حقوق آنها باشند پدیدار شود.

✅ در جست‌وجوی علل زمینه‌ساز واقعیت ویرانگر مهاجرت گسترده و رو به افزایش نخبگان از کشور نیز باید به عواملی از این دست نگاهی ویژه داشت. بازنگری در مفهوم امنیت اجتماعی یکی از ضروریات کنونی در سیاست‌گذاری‌های کشور ماست.

✅ بررسی‌های سال‌های گذشته و اخیر نشان‌گر کاهش اعتماد عمومی در سطح جامعه بوده و رویداد اخیر نیز ضربه‌ی دیگری بر پیکر نحیف‌شده‌ی اعتماد اجتماعی وارد کرده است.

✅ …. از آن مهم‌تر این‌که اجرای خشونت‌‌آمیز قانونی که مورد پذیرش و حمایت بخش بزرگی از مردم نیست می‌تواند تبعات غیرقابل‌جبرانی داشته باشد. لازم به ذکر است کارایی روش‌های خشونت‌آمیز برای تغییر سبک زندگی مردم فاقد پشتوانه‌ی علمی است.

✅ اعمال چنین روش‌هایی تنش و درگیری میان گروه‌های اجتماعی مخالف و موافق حجاب را افزایش داده است که این می‌تواند با دوقطبی‌سازی در جامعه، منجر به از دست رفتن اتحاد ملی و ایجاد تفرقه در میان ایرانیان شود.

✅ اجرای قانون با اعمال خشونت، به تشدید خشونت در جامعه دامن می‌زند و این گستره محدود به موضوعی خاص نخواهد ماند. به بیان دقیق‌تر رفتار خشونت‌آمیز مأموران قانون به عنوان یک کلاس آموزشی عمل می‌کند و باب چنین رفتاری را در عمل برای بسیاری از افراد باز می‌کند.

✅ روند نزولی سلامت مردم ایران تسریع پیدا کرده است. پژوهش‌های موجود، سطح سلامت روان مردم را که متأثر از عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاست‌گذاری و مدیریتی است رو به کاهش نشان می‌دهد.

✅ اموری چون جلب افراد، انتقال اجباری آنها و گرفتن تعهد به خودی خود از نظر روانی فرایندی آسیب‌رسان است که به ویژه در کنار احساس بی‌عدالتی و بی‌حمایتی می‌تواند اختلالی جدی، ناتوان‌کننده و درازمدت در ذهن و رفتار آنها به یادگار بگذارد.

@Scientometric

https://www.tg-me.com/Scientometrics/com.scientometrics/280

در رتبه بندی جدید Scimago، ایران، علاوه بر ارجاعات، حالا جایگاه اول خود از نظر تعداد مقاله را هم از دست داده است.

بعد از این که در ۱۲ سال متوالی، ایران از نظر تعداد مقالات علمی، رتبه اول در خاورمیانه را داشت، حالا نتایج ۲۰۲۳ اعلام شده و ایران جای خود را به ترکیه داده است.

سال ۲۰۱۰ بود که ترکیه از ایران رتبه بهتری داشت. ترکیه در جایگاه ۱۸، ایران در جایگاه ۲۱ و عربستان در جایگاه ۴۶ دنیا قرار داشت. در رتبه بندی جدید مربوط به سال ۲۰۲۳، این سه کشور به ترتیب در رتبه های ۱۵، ۱۶ و ۱۸ دنیا قرار گرفته اند.

از نظر تعداد ارجاعات در ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، عربستان رتبه اول در خاورمیانه را دارد. البته باید دقت داشت که مثلا در ۲۰۲۳ نزدیک به ۷۹ درصد از کل مقالات عربستان و فقط ۳۵ درصد از مقالات ایران با همکاری بین المللی بوده است. اگر استفاده از افلیشین های دوم و مشابه آن را کنار بگذاریم، این شاید اهمیت توانایی داشتن همکاری های علمی بین المللی را نشان می‌دهد که متاسفانه برای سیستم پژوهشی کشور چنین توانایی در این سطح وجود نداشته است.

ایران از نظر ارجاعات مقالاتِ منتشر شده در هر یک از سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ رتبه اول در خاورمیانه را دارد. اما از نظر ارجاعاتِ مقالاتِ سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، ایران در رتبه دوم بعد از عربستان قرار دارد.

اگر همه مقالات از سال های ۱۹۹۶ تا ۲۰۲۳ را نیز در نظر بگیریم، از نظر تعداد مقاله، ترکیه در رتبه اول قرار دارد. از نظر تعداد ارجاع، اسرائیل در رتبه اول و ترکیه و ایران در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. از نظر شاخص اچ نیز ایران بعد از کشورهای اسرائیل، ترکیه و عربستان در رتبه چهارم قرار دارد. در مجموع این سالها، بیشترین میزان Self Citation مربوط به ایران بوده است.


به روزرسانی:

ایران در ۲۰۲۳ همچنان از نظر Citable Documents در رتبه بالاتر از ترکیه قرار دارد.


@Scientometric

▫️آشنایی مختصر با چند نظام بین‌المللی رتبه‌بندی دانشگاه‌ها به همراه بررسی رتبه دانشگاه علوم پزشکی تهران


ما در قالب گزارشی سعی کردیم رتبه دانشگاه علوم پزشکی تهران را در هفت نظام رتبه‌بندی دانشگاه‌ها در سطح جهان بررسی کنیم. همین امر بهانه‌ای شد تا این نظام‌ها را هم بصورت مختصر معرفی کنیم. گزارش کامل ما-که شامل 10 صفحه است- بصورت PDF در پیوست این پست قابل دریافت است.

در اینجا نتایج این بررسی و توضیحات ما ارائه می‌شود:

اگر آخرین مرحله رتبه‌بندی نظام‌های مختلف را در نظر بگیریم (بدون در نظر گرفتن بازه زمانی تحت پوشش آنها)، رتبه دانشگاه علوم پزشکی تهران در 3 نظام رتبه‌بندی شامل Shanghai، Nature Index و ISC افت داشته است. از منظر رتبه‌بندی Times، رتبه این دانشگاه بدون تغییر مانده است و در سه نظام رتبه‌بندی دیگر شامل Leiden، SCImago و QS، بهبود رتبه دیده می‌شود.


بنابراین قضاوت در مورد بهبود و یا افت رتبه دانشگاه، به نظام رتبه‌بندی مد نظر بستگی دارد. مثلاً اگر، رتبه‌بندی ISC مبنا قرار بگیرد، رتبه دانشگاه علوم پزشکی تهران افت پیدا کرده است. از طرف دیگر اگر رتبه‌بندی SCImago و QS (در حوزه پزشکی) مبنا قرار بگیرد، رتبه دانشگاه بهبود یافته است.

علاوه بر متفاوت بودن معیارها و زیرمعیارها در هر نظام رتبه‌بندی، باید به این نکته مهم یعنی بازه زمانی تحت پوشش نظام‌های رتبه‌بندی هم توجه داشت. مثلاً در رتبه‌بندی Leiden که برای سال 2023 گزارش شده است، عملاً عملکرد پژوهشی دانشگاه بین سال‌های 2018 تا 2021 مد نظر قرار گرفته است و یا رتبه‌بندی ۲۰۲۴ برای SCImago برای سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ است و اکثر شاخص‌های مورد بررسی مربوط به این دوره است. در نتیجه از این جهت شاید نظام‌هایی مثل Shanghai و Times شامل بازه‌های زمانی نزدیک‌تر به زمان فعلی باشند. بهتر این است که وقتی یک رتبه از منظر یک سیستم اعلام می‌شود، بازه زمانی آن‌ها اعلام شود.

شاید بهتر باشد از وابستگی کامل به این نظام‌ها، پیروی کلی از فقط یک نظام رتبه‌بندی و یا حذف کلی همه آنها پرهیز شود. به جای آن می‌توان نظام‌های مختلف را باتوجه به معیارها و زیر معیارهای مختلف آنها در نظر گرفت و برای برنامه ریزی جهت بهبود عملکرد در آینده از آنها استفاده کرد.

نکته پایانی این که اگر در وضعیت یک دانشگاه بهبود و یا افت رتبه مشاهده شد، بهتر است رتبه دیگر دانشگاه‌ها و یا وضعیت پژوهشی کلی کشور نیز بررسی شود؛ چرا که اگر روند مشابه برای بقیه هم مشاهده شد، احتمالاً این به ما از وجود یک وضعیت کلی مشابه در کشور خبر می‌دهد که دیگر فقط متعلق به یک دانشگاه نیست.

لطفاً متن کامل گزارش (تهیه شده توسط کانال‌های تلگرامی @scientometric و @irevidence) را مطالعه فرمایید.

🆔 @irevidence

در این قسمت (لینک) از پادکست Lancet Summary به بهانه ارائه یکی از مقالات مجله The Lancet Psychiatry، با عنوان observation in depression، بار دیگر به موضوع خودکشی در بین پزشکان ایرانی نیز پرداخته شده است:

همه ما نسبت به این مسئله (افزایش فراوانی خودکشی پزشکان در ایران) مسئول هستیم که چرا این اتفاق افتاده است و مسئولین وزارت بهداشت و تشکل‌های صنفی از جمله سازمان نظام پزشکی که با اهمال کاری، سو مدیریت و ناکارآمدی، جامعه پزشکی را به اینجا رسانده‌اند، در صف اول متهمان این قضیه هستند.

…..هیچ موقع جامعه پزشکی را اینقدر خوار و ذلیل ندیده بودم که مثلا با شکایت یک مریض، نیروی انتظامی بیاید و پزشک و پرستار را دستبند بزند و به کلانتری ببرد، یا ویزیت یک پزشک از یک آرایشگر کمتر باشد….

مشاهده این همه مشکلات انباشت شده‌ی نظام سلامت، از فقر و‌ مشکلات معیشتی، تعرفه‌ها و پرداخت‌های ظالمانه، فشار و استرس کاری، ضرب و شتم در حین خدمت، تهدید از طرف بیمار یا همراهانش، اتهام به قصور پزشکی، احضار مکرر به سیستم قضایی، احساس نابرابری‌های اجتماعی، روند رو به افول کیفیت آموزش پزشکی، سونامی مهاجرت اساتید، پزشکان، همکاران و دانشجویان به خارج ازکشور و …، این سبک فکری را بین پزشکان جوان ما جا انداخته است و آنها را به فاز ناامیدی و یاس از آینده شغلی و درنهایت متاسفانه به فکر خودکشی انداخته است.

@Scientometric

گزارش BMJ: صدها جسد از گورهای دسته جمعی در دو بیمارستان بزرگ در غزه پیدا شده است.

مجله BMJ در گزارشی به توصیف قسمتی از وضعیت کنونی غزه پرداخته است (لینک). این گزارش از گفته های (مستقیم یا غیر مستقیم) برخی افراد از سازمان ملل و برخی پزشکان و جراحانی است که به تازگی از غزه بازگشته‌اند.

از سویی دیگر، انجمن پزشکی جهانی نیز با توجه به بحران انسانی در غزه، گرسنگی فزاینده، کمبود مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی و ادامه حبس و سو استفاده و آزار گروگان‌ها، خواستار آتش بس دائم و محافت کامل پرسنل بهداشتی و مراکز آنها شده است. مجله BMJ در گزارشی جداگانه (لینک) به این موضوع نیز پرداخته داست. این درخواست ابتدا توسط انجمن پزشکی بریتانیا ارائه شده و سپس انجمن پزشکی جهانی نیز از آن حمایت کرده است.

من اینجا خلاصه ای از گزارش اول را قرار می‌دهم.
صدها جسد از جمله افراد مسن، زنان و مجروحان در بیمارستان‌ ناصر در خان‌یونس و بیمارستان شفا در زیر زمین و پوشیده از زباله پیدا شد‌ه‌اند. ۲۸۳ جسد در بیمارستان ناصر کشف شده که ۴۲ نفر شناسایی شده‌اند. هر دو بیمارستان در اوایل سال جاری توسط نیروهای دفاعی اسرائیل مورد حمله قرار گرفتند.

برخی جسدهای تکه تکه شده و گورهای دسته جمعی… در بیمارستان،…. چیزی است که اجازه داده شد در غزه اتفاق بیفتد.

ظاهرا با وجود تعداد زیاد جسد‌ (بیش از ۲۰۰) اجازه دفن آنها داده نمی‌شده است. بعد از آن نیز ظاهرا با ماشین لیفتراک جسدها برداشته شده‌ و کسی دیگر آنها را ندیده است.

علیرغم فشار سازمان های امدادرسانی برای پایان دادن به فروش تسلیحات به اسرائیل، ایالات متحده و بریتانیا به این کار ادامه می دهند.

نزدیک به هفت ماه پس از حمله به اسرائیل، که باعث بوجود آمدن شرایط کنونی شد، حالا اکثر جمعیت غزه آواره شده اند و مجبور به زندگی در چادرها در شرایط غیربهداشتی هستند. غذا و آب کافی وجود ندارد. از هر سه کودک زیر دو سال، یک نفر دچار سو تغذیه حاد است. بسیاری از جمعیت در آستانه قحطی قرار دارند.

کارکنان بیمارستان در مواجهه با کمبودها به استفاده مجدد از لوازم پزشکی یکبار مصرف متوسل شده‌اند. این حتی شامل استفاده مجدد از فیکساتورهای خارجی از بیماران فوت شده هم بوده است. بسیاری از کارکنان حتی ابزاری برای تمیز کردن دست های خود از یک بیمار تا بیمار دیگر نداشته‌اند.

این غیرممکن است که اسرائیل به رفح حمله کند و یک فاجعه با ابعاد بزرگ رخ ندهد چرا که بسباری غیرنظامی آنجا پناه گرفته‌اند.

@Scientometric

در این قسمت (لینک) از پادکست Lancet Summary به بهانه ارائه یکی از مقالات مجله The Lancet Psychiatry، با عنوان observation in depression، بار دیگر به موضوع خودکشی در بین پزشکان ایرانی نیز پرداخته شده است:

همه ما نسبت به این مسئله (افزایش فراوانی خودکشی پزشکان در ایران) مسئول هستیم که چرا این اتفاق افتاده است و مسئولین وزارت بهداشت و تشکل‌های صنفی از جمله سازمان نظام پزشکی که با اهمال کاری، سو مدیریت و ناکارآمدی، جامعه پزشکی را به اینجا رسانده‌اند، در صف اول متهمان این قضیه هستند.

…..هیچ موقع جامعه پزشکی را اینقدر خوار و ذلیل ندیده بودم که مثلا با شکایت یک مریض، نیروی انتظامی بیاید و پزشک و پرستار را دستبند بزند و به کلانتری ببرد، یا ویزیت یک پزشک از یک آرایشگر کمتر باشد….

مشاهده این همه مشکلات انباشت شده‌ی نظام سلامت، از فقر و‌ مشکلات معیشتی، تعرفه‌ها و پرداخت‌های ظالمانه، فشار و استرس کاری، ضرب و شتم در حین خدمت، تهدید از طرف بیمار یا همراهانش، اتهام به قصور پزشکی، احضار مکرر به سیستم قضایی، احساس نابرابری‌های اجتماعی، روند رو به افول کیفیت آموزش پزشکی، سونامی مهاجرت اساتید، پزشکان، همکاران و دانشجویان به خارج ازکشور و …، این سبک فکری را بین پزشکان جوان ما جا انداخته است و آنها را به فاز ناامیدی و یاس از آینده شغلی و درنهایت متاسفانه به فکر خودکشی انداخته است.

@Scientometric

برخط دریافت امداد اورژانس روانپزشکی

#انعطاف_پذیری
#سلامت_کادر_درمان

به نام خدای حق و حقیقت

شما با ما چه کردید؟

این عکس (لینک) نشانی است از غیرت و شکوهِ تک تک این عزیزان در حوزه سلامت.

هشت سال قبل در متروی تهران، قبل از اینکه پزشک شوند، در‌‌ پویش اطلاع رسانی و آموزش برای هپاتیت از شبکه هپاتیت ایران، شرکت داشتند. فعال، با انرژی، با انگیزه، در کنار مردم و با امید به آینده…

اما وقتی فارغ التحصیل می‌شود و به طرح می‌رود، چه اتفاقی می‌افتد؟ بیاییم اسم طرح را اردوگاه اجباری برای پزشکان بگذاریم.

ما عاشق خدمت به مردم هستیم، اما نه به این شکل که این پزشک کتک بخورد، حامی نداشته باشد و….
و‌ امروز دیگر در میان ما نیست، او خودکشی کرده است.

شما مسئولین با پزشکان و مردم چه کردید؟

آقای رییس جمهور
آقای رییس مجلس
آقای وزیر بهداشت
آقای رییس نظام پزشکی


امروز اگر بیدار نشوید فردا شما را از خواب گران بیدار خواهند کرد.

و سخنی با خود مردم که ما همچنان با همه مشکلات کنار شما هستیم و خسته نخواهیم شد.

راستی گفتند روز معلم و استاد مبارک باد!!

دکتر علویان
استاد بازنشسته دانشگاه
دوازدهم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳
مطب پزشکی تهران

@Scientometric

⭕️ چیزی به نام خون کثیف در بدن نداریم

▫️ حسن ابوالقاسمی، فوق تخصص خون و آنکولوژی و رییس دانشگاه علوم پزشکی بقیه‌الله(عج):

🔸 در بدن چیزی به اسم خون کثیف نداریم و این حرف اشتباهی است، زیرا خون در رگ‌های بدن جریان دارد و از طریق ورید یا سیاهرگ به شش می‌رود و اکسیژن می‌گیرد و بعد همین خون که مملو از اکسیژن است از طریق شریان یا سرخرگ‌ها اکسیژن را به بافت‌های بدن می‌رساند.

🔸 این‌که در بین عوام می‌گویند در فصد، خون کثیف گرفته می‌شود به هیچ وجه حرف درستی نیست. رنگ خون در مویرگ‌ها بعد از اینکه اکسیژن را به بافت‌ها داد و اکسیژن را از دست داد سیاه می‌شود، اما این به معنای خون کثیف نیست، زیرا همین خون مجدد به ریه می‌رود، اکسیژن می‌گیرد و قرمز می‌شود. این چرخه در تمام بدن مدام ادامه دارد.

🔸اینکه خونی که در بافت‌ها اکسیژن از دست داده و سیاه شده را خون کثیف بگویند اشتباهی است که از قدیم‌ به غلط می‌گفتند و حرفی کاملا غیر علمی است، زیرا چیزی به اسم خون کثیف در بدن نداریم./ ایرنا

🕹 متخصصین‌ بهداشت ایران؛ رسانه بهداشت و درمان ایران

📲 http://T.me/behdashtian

رسانه‌ها هنگام گزارش مطالب مرتبط با خودکشی به چه مواردی باید توجه داشته باشند؟

مطالعات انجام گرفته در کشورهای مختلف نشان می‌دهند که گزارش اخبار و تصاویر احساسی از خودکشی در روزنامه ­ها، خبرگزاری‌ها­ و ... می‌تواند منجر به خودکشی­ های تقلیدی و اقدام به خودکشی شوند.
پرهیز از انعکاس غیر مسئولانه اخبار خودکشی می­تواند در پیشگیری از رفتارهای تقلیدگرانه خودکشی کمک کننده باشد.

به دنبال نشر اخبار رسانه ای خودکشی، افراد آسیب پذیر، در معرض خطر خودکشی های تقلیدی قرار می‌گیرند. از سوی دیگر، گزارش مسئولانه ی خودکشی می تواند به آگاه‌سازی و آموزش عمومی درباره ی خودکشی و پیشگیری از آن کمک کند.

خطر خودکشی تقلیدی به ویژه هنگامی که فرد فوت شده بر اثر خودکشی از جایگاه اجتماعی بالایی برخوردار باشد، یا به راحتی شناسایی شود، افزایش می یابد. همچنین خودکشی های تقلیدی گاهی زمانی افزایش پیدا می کند که ویژگی های فردی که بر اثر خودکشی جان خود را از دست داده از برخی جنبه ها یا ویژگی های بیننده یا شنونده شباهت داشته باشد و بیننده یا شنونده با او همانندسازی کند.

در گزارش ها باید اطلاعات دقیقی درباره ی محلهای دریافت کمک ارائه کنید.

درباره ی حقایق خودکشی و شیوه های پیشگیری از خودکشی، بدون ترویج باورهای نادرست، به مردم آموزش بدهید.

گزارش هایی درباره ی نحوه ی مقابله با عوامل استرس‌زای زندگی و افکار خودکشی و نحوه ی دریافت کمک تهیه کنید. این گزارشها معمولا راهکارهای مشخصی را نشان می‌دهند که دیگران برای فائق آمدن بر افکار خودکشی به کار برده اند و اقداماتی را که فرد میتواند در این مواقع انجام بدهد برجسته می‌سازند.

به جای به کار بردن اصطلاحاتی مانند "موفق"، "ناموفق" یا "شکست خورده" برای خودکشی، استفاده از واژه­ های خودکشی منجر به فوت یا اقدام به خودکشی مناسب ­تر می­ باشد.

از فردی که اقدام به خودکشی کرده است انتقاد نکنید، یا او را محکوم نکنید. همین طور خودکشی بعنوان عملی تحسین برانگیز و قهرمانانه معرفی نشود.

دست اندرکاران رسانه نیز ممکن است تحت تأثیر گزارش ها و اخبار خودکشی قرار گیرند.

اخبار مربوط به خودکشی را برجسته نکنید و از تکرار آنها خودداری کنید.

از ادبیات که باعث حساس شدن مردم یا عادی سازی پدیده ی خودکشی می شود یا آن را راهکار سازنده ای در مقابله با مشکلات نشان می دهد استفاده نکنید.

از بیان جزئیات روش خودکشی و محل آن و همین طور تیترهای خبری حساسیت برانگیز استفاده نکنید.
دلایل ساده انگارانه برای اقدام به خودکشی ارائه نکنید. از بزرگ نمایی و هیجان انگیز جلوه دادن اقدام به خودکشی بپرهیزید. خودکشی نباید به عنوان روشی مناسب یا قابل قبول برای حل مشکلات شخصی ارائه گردد.

اخبار رسانه ای درباره ی خودکشی باید همیشه حاوی اطلاعاتی درباره ی نحوه‌ی دریافت کمک و ترجیحاً معرفی مراکز شناخته شده ی پیشگیری از خودکشی باشد که بیست و چهار ساعته و هفت روز هفته در دسترس هستند.

علائم هشدار دهنده احتمالی خودکشی و نحوه مقابله با آنها را مشخص کنید.

بزرگنمایی مرگ شخصیتهای مشهور ممکن است ناخواسته این تصور را القا کند که جامعه رفتار خودکشی را تجلیل میکند، در نتیجه ممکن است باعث افزایش رفتار خودکشی در دیگران شود.

باید در گزارش ها از اصطلاح "افزایش میزان خودکشی" به جای "همه گیری خودکشی" استفاده کرد. هنگام گزارش موارد خودکشی، انتقال این پیام که خودکشی معضل بهداشت عمومی است و نیز ذکر عوامل خطر آن، در کنار پیامی درباره ی پیشگیری از خودکشی، می‌تواند اهمیت پیشگیری از خودکشی را به مردم آموزش بدهد.

افزایش رفتارهای خودکشی پس از گزارش خبر خودکشی قبلی، تابعی از زمان است و معمولا طی سه روز اول اوج میگیرد و تقریبا پس از دو هفته کاهش می یابد. اما گاهی بیشتر به طول می انجامد. این افزایش به میزان گستردگی و برجستگی پوشش رسانه ای مربوط است، گزارش هایی که زیاد تکرار می شوند و تأثیر عمیقی دارند به شدت با افزایش خودکشی تقلیدی مرتبط هستند.

اکثر خودکشی ها پیش از وقوع، علامت های هشدار دهنده ی کلامی یا رفتاری دارند. خودکشی هرگز نتیجه ی یک عامل یا یک رویداد واحد نیست. تحریک پذیری نیز نقش مهمی ایفا میکند. بیماری روانی به تنهایی توجیه کننده ی خودکشی نیست. خودکشی روشی سازنده یا مناسب برای مقابله با مشکلات نیست.

متخصصان رسانه باید رعایت احتیاط در گزارش خودکشی را فرابگیرند و بین "حق دانستن" مردم و "خطر ایجاد آسیب" تعادل ایجاد کنند.

من این پست را از «راهنمای انعکاس صحیح اخبار خودکشی در رسانه ها» از دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت (به روز رسانی 1400، فایل پی دی اف) و همین طور مقاله "به ­روزرسانی راهنمای انعکاس اخبار خودکشی در رسانه ­ها" (لینک) تهیه کردم.

@Scientometric

از گزارش امروز روزنامه اعتماد (لینک) :

واقعیت این است که عقل سلیم نمی‌پذیرد که سیاست‌های سال اخیر درباره پزشکی و پزشکان و پرستاران بدون هدف تخریب نظام بهداشت و درمان کشور و آگاهانه نباشد. چنین خودویرانگری ناشی از خطاهای سیاستی نیست، بلکه نشان‌دهنده نوعی برنامه‌ریزی برای ویران کردن نظام بهداشت و درمان کشور است.

نویسنده این گزارش، مشکلات نطام بهداشت و درمان را از نوعی از مشکلات می داند که حل آن نیاز به اراده و زمان دارد که البته همراه با تبعات خواهد بود. او که خود از جامعه پزشکی نیست، در این گزارش سعی کرده که "نگاهی تحلیلي به مشکلات بهداشت و درمان مردم و جامعه پزشکی" داشته باشد و تلاش می کند تا در سکوتی که به قول خودش خیلی از جامعه پزشکی الان دارند، بهفمد که "نظام درمانی‌ رابه‌کجا می‌برند؟"

بعد از یک مقدمه در مورد سختی های جامعه پزشکی و حوادث تلخی که این جامعه اخیرا در حال تجربه آن است، ادعای ابتدای این پست را مطرح می کند و در ادامه نیز برای این ادعا شواهدی را عنوان می کند.

گزارش کامل روزنامه اعتماد را می توانید از اینجا بخوانید. من برخی موارد آن را که به خصوص به عنوان شاهد ادعای اولیه پست است اینجا (لینک) به صورت خیلی خلاصه قرار می دهم

شواهد نشان می‌دهد که نظام درمانی کشور هم از حیث سیاست‌گذاری و هم تامین و توزیع دارو، هم نظام بیمه‌ای و هم تعیین تعرفه‌ها و بالاخره وضعیت و ساختار حاکم بر بیمارستان‌ها و شرایط پزشکان و حتی نظام پذیرش دانشجو، دچار اختلال‌های جدی شده‌اند.

افزایش ظرفیت‌های پزشکی بدون تامین امکانات لازم یکی از تصمیمات عجیب شورای عالی انقلاب فرهنگی بود. تصمیمی که برخلاف نظرات کارشناسی مرجع اصلی و رسمی حوزه سلامت گرفته شد.

کاهش استقلال دانشگاه‌های پزشکی و بُردهای تخصصی و بازنشسته یا اخراج استادان و حتی استعفای برخی از پزشکان مبرز نیز تصویری تاریک از آینده این رشته مهم ارایه می‌دهد

دوره انترنی و رزیدنتی را می‌توان نوعی بیگاری تلقی کرد که هم بدون دستمزد یا با حداقل دستمزد و با تاخیر فراوان در پرداخت همراه است و ساعات کار زیاد که حتی بیشتر از قانون است

کمبودهای دارویی و تجهیزاتی و حتی برخوردهای نامناسب استادان پزشکی، همگی موجب می‌شود که برخی دانشجویان پزشکی از نیمه راه به فکر ترک تحصیل بیفتند یا عزم مهاجرت نمایند.

مساله مهاجرت پزشکان و کادرهای درمان که گفته می‌شود در همین چند سال اخیر به بیش از ده هزار نفر رسیده است، عمدتا ناشی از عوامل تشدیدکننده دافعه‌های مبدا یعنی ایران است. دافعه‌های اقتصادی، حرفه‌ای، اجتماعی و نداشتن چشم‌انداز و امید به آینده است

در مقابل مهاجرت یکی از نخبگان جراحی قلب کودکان دیدیم که موضع‌گیری مقامی رسمی در وزارت متبوع این بود که خوشبختانه جانشین ایشان تعیین شده است!

مشکل بعدی که اهمیت بیشتری یافته است، نظام تعرفه‌ها و قیمت‌های خدمات پزشکی است.اصولا درک مقامات رسمی از قیمت‌گذاری کالا و خدمات بسیار ساده‌انگارانه است. گمان می‌کنند اگر جلوی افزایش قیمت‌ها را بگیرند به مردم خدمت کرده‌اند.

بیمه‌ها ذی‌نفع در نظام بهداشت و درمان هستند ولی به راحتی سیاست‌گذاری می‌کنند ولی این نیز ظاهر ماجراست، چون ذی‌نفع‌های خصوصی در دارو، تجهیزات و خدمات پاراکلینیکی، به‌ویژه باوجود ارزهای ترجیحی و... آن اندازه زیاد و اثرگذار هستند که جایی برای دفاع از منافع بیماران نمی‌ماند.

حساب‌های ملی سلامت سال‌ها است که منتشر نمی‌شود و کسی نمی‌داند که وضعیت هزینه‌های بهداشت و درمان چگونه است؟

از سوی دیگر قیمت‌گذاری‌های تعرفه‌های پزشکی، موجب رواج زیرمیزی و بی‌قانونی می‌شود و قطعا به زیان مردم و مهم‌تر از آن اخلاق پزشکی و رابطه پزشک و بیمار می‌شود. همچنین به ورشکستگی بیمارستان‌ها و تعطیلی آنها می‌انجامد.

در حوزه آموزش پزشکی به نظر می‌رسد که خرافات و شبه علم نیز وارد این حوزه شده و به نام طب سنتی و اسلامی چهار نعل به پیش می‌تازند و موجب تعجب است که مورد حمایت‌های رسمی نیز قرار دارند.

در واقع می‌توان گفت که مشکل اصلی پزشکان جوان و دانشجویان این رشته، فقدان امید به آینده است. این محصول و برآیند، چشم‌انداز منفی اقتصادی، مشکلات و سختی محیط کار، عصبانی از تبعیض و بی‌توجهی به قواعد علمی برای برنامه‌ریزی در حوزه مهم پزشکی و فشارهای مجموعه این موارد موجب شده که برخلاف گذشته تقاضا برای ورود به رشته‌های تخصصی و فوق‌تخصصی بسیار کم شده است و این نشانه وضعیت پزشکی و بخش درمان کشور در آینده است.

رفتاری که با پزشکی و پزشکان می‌شود نمونه‌ای از شیوه مدیریتی است که جز استفاده از اجبار و قوه قهریه راه دیگری بلد نیست. در اقتصاد با قوه قهریه و دستور، قیمت‌گذاری می‌کند، در مسائل فرهنگی و اجتماعی که بی‌نیاز از بیان است و اخیرا حتی در بیمارستان‌ها تشدید شده است و بعضا به پلمب آن منجر گردیده است!

@Scientometric

سه خدمت طب سنتی شامل فصد، حجامت و بادکش تحت پوشش بیمه قرار گرفته اند.

دکتر حسن ابوالقاسمی در مصاحبه ای در این مورد گفته اند:

«….اگر کاری از نظر علمی ثابت نشده و مبتنی بر شواهد علمی نباشد و مطالعات علمی نشان نداده باشد که به نفع سلامت مردم است، نباید تحت پوشش بیمه قرار بگیرد. …..

اگر معاونت درمان وزارت بهداشت بتواند با شواهد علمی نشان دهد که حجامت و بادکش تاثیر مثبتی روی سلامت مردم دارند، می‌تواند این خدمات را هم تحت پوشش بیمه قرار دهد.»
مصاحبه کامل (لینک)

پی نوشت: وزارت بهداشت که در بسیاری موارد نشان داده که رفتارهای مبتنی بر شواهد علمی ندارد. ای کاش می‌شد سازمانی به نمایندگی از جامعه پزشکی تشکیل شود تا در جهت حفظ و ارتقای سلامت مردم، جلوگیری از این گونه موارد را پیگیری کند.

@Scientometric

ماه قبل، جدید ترین برآورد از بروز سرطانها و مرگ و میر ناشی از آنها در دنیا برای سال 2022 (Global cancer statistics 2022: GLOBOCAN ) منتشر شده است.

در سال 2022، نزدیک به 20 میلیون مورد جدید از سرطان به همراه نزدیک به 10 میلیون مرگ ناشی از سرطان گزارش شده است.

شایع ترین سرطان های تشخیص داده شده در دنیا در 2022 به ترتیب شامل موارد زیر بوده است:

1- سرطان ریه (2.5 میلیون سرطان جدید در این سال و همین طور 12.4 درصد از همه سرطان ها)
2- پستان در خانمها (11.6 درصد)
3- کولورکتال (9.6 درصد)
4- پروستات (7.3 درصد)
5- معده (4.9 درصد)
6- کبد (4.3 درصد)

همین طور در 2022، شایعترین علت مرگ ناشی از سرطان، شامل موارد زیر بوده است:

1- سرطان ریه (1.8 میلیون مرگ و یا 18.7 درصد از مرگ های ناشی از سرطان)
2- کولورکتال (9.3 درصد)
3- کبد (7.8 درصد)
4- پستان در خانمها (6.9 درصد)
5- معده (6.8 درصد)

در دنیا شایعترین سرطان تشخیص داده شده و همین طور شایعترین علت مرگ ناشی از سرطان در آقایان، سرطان ریه و در خانمها، سرطان پستان بوده است.

در ایران شایعترین نوع سرطان و همین طور بیشترین علت مرگ ناشی از سرطان برای آقایان، سرطان معده بوده و این برای خانمها سرطان پستان بوده است.

پیش بینی ها نشان می دهد که تعداد موارد جدید سالانه سرطان به 35 میلیون نفر تا 2050 خواهد رسید. این یعنی نسبت به موارد سال 2022 که 20 میلیون برآورد شده، 77% افزایش وجود خواهد داشت.

تمرکز بر پیش گیری با در نظر گرفتن فاکتورهای خطر سرطان ها (مثل سیگار، اضافه وزن و چاقی، مصرف الکل و عفونت های هپاتیت بی و سی، اچ پی وی و هلیکوباکتر)، انجام واکسیناسیون های مرتبط (هپاتیت بی، اچ پی وی) و همین طور استفاده از ابزار های غربالگری (ماموگرافی، تست مدفوع، کولونوسکوپی، تست PSA، پاپ اسمیر) می‌تواند در کاهش میلیونی تعداد سرطان و مرگ ناشی از آن موثر باشد.

فایل پی دی اف مقاله: اینجا

@Scientometric

فردی که برای اولین بار پیوند کلیه از خوک اصلاح ژنتیکی شده دریافت کرده بود، بعد از حدود دو ماه از دریافت پیوند، فوت شد. تیم پیوند اعلام کرده اند که علت مرگ ناگهانی وی ارتباطی با پیوند کلیه نداشته است. (لینک)

حدودا دوماه قبل، برای اولین بار در دنیا، پیوند کلیه اصلاح ژنتیکی شده از خوک به یک فرد زنده (مرد 62 ساله ) در آمریکا گزارش شده بود. این مرد 62 ساله با سابقه دیابت و پرفشاری خون، بعد از هفت سال دیالیز، در سال 2018 یک پیوند کلیه انسانی دریافت کرده بود. اما پنج سال بعد از این پیوند، به علت نارسایی، مجدد مجبور به دیالیز شد. این بار به جای انسان از خوک اصلاح ژنتیکی شده، یپوند کلیه را در همان بیمارستان که در 2018 پیوند شده بود، دریافت کرده بود. (16 مارس). او بعد از پیوند دیگر به دیالیز نیاز نداشت و حالا اما بعد از حدود دو ماه او فوت شده است.

لینک مطلب قبلی:
https://www.tg-me.com/Scientometrics/com.scientometric/6786

روند کاهش وزن ناشی از semaglutide می‌تواند تا ۶۵ هفته ادامه داشته باشد، و این کاهش وزن بدون داشتن عوارض جدید، می‌تواند حداقل برای تا ۴ سال حفظ شود. این نتیجه مطالعه کارآزمایی بالینی با طولانی ترین زمان پیگیری تاکنون در این مورد است. این دارو در کاهش عوارض قلبی و عروقی بیماران نیز تاثیر معنادار داشته و حالا نشان داده شده که این تاثیر احتمالا فقط از طریق کاهش وزن نیست.


بر اساس آخرین آمار از Novo Nordisk، در حال حاضر بیش از ۲۵ هزار نفر در آمریکا هر هفته این دارو را شروع می‌کنند. به صورت کلی هم برآورده شده است که بیش از ۱۵ میلیون نفر در آمریکا در حال استفاده از داروها در این خانواده (آگونیست GLP) هستند.(لینک)

قبلا در مطالعه کارآزمایی بالینی با نام SELECT، مشخص شده بود (لینک) که استفاده از داروی semaglutide، منجر به کاهش ۲۰٪ در میزان عوارض قلبی و عروقی جدی در بررسی بیش از ۱۷ هزار نفر با بیماری قلبی شده است. این افراد دارای اضافه وزن یا چاقی بودند اما دیایت نداشتند. این اولین دارویی بود که به عنوان درمان چاقی استفاده شده و علاوه بر کاهش وزن، همزمان ریسک سکته قلبی و مغزی و همین طور مرگ ناشی از حوادث قلبی و عروقی را هم کم کرده بود.

حالا در مطالعه دیگری بر روی همین اقراد (آنالیز با هدف از قبل تعیین شده) که مقاله آن در مجله‌ی Nature Medicine منتشر شده (لینک)، مشخص شده است که روند کاهش وزن دیده شده در اثر استفاده از semaglutide، بیش از ۶۵ هفته ادامه داشته و کاهش وزن برای تا ۴ سال حفظ شده است.

در هفته ۲۰۸ یا همان ۴ سال، استفاده از این دارو، با کاهش ۱۰/۲ درصد در میانگین وزن و ۷/۷ سانتی متر در دور کمر همراه بوده است. این مقادیر برای گروه دارونما به ترتیب ۱/۵ درصد و ۱/۳ سانتی متر بوده است. همین طور استفاده از دارو با بروز عوارض جدیدتری مرتبط نبوده است. نزدیک به ۷۰٪ از افراد مورد مطالعه، حداقل ۵٪ کاهش وزن داشته اند. اما کاهش وزن ۲۵٪ فقط در پنج درصد از افراد دیده شده است.

از نکات مهم مطالعه این است که نشان داده که کاهش عوارض قلبی و عروقی، در افرادی که با استفاده این دارو کاهش وزن نداشته‌اند هم دیده شده است و در نتیجه احتمالا برای کاهش عوارض قلبی و عروقی با استفاده از این دارو، حتما نیاز به کاهش وزن نیست. این یافته در مطالعات دیگر هم نشان داده شده است (لینک یک و لینک دو برای تاثیر مثبت در بیماران با نارسایی قلبی)

از مکانیسم‌های مطرح شده برای اثرات مختلف دارو، کاهش میزان التهاب کلی است که البته احتمالا تاثیر ورزش از آن برای این مورد بیشتر است (لینک).

در مورد داروهای آگونیست GLP-1 از اینجا بشتر بخوانید:

https://www.tg-me.com/Scientometrics/com.scientometric/6772

https://www.tg-me.com/Scientometrics/com.scientometric/6575

امروز، مقاله ای کوتاه در مورد موضوع خودکشی دستیاران تخصصی پزشکی (رزیدنت ها) در ایران در مجله The Lancet Psychiatry منتشر شده است (فایل PDF در انتهای پست)

اخیرا مجله لنست در گزارشی به موضوع خودکشی پزشکان در ایران پرداخته بود. مقاله و خلاصه کوتاهی از آن از اینجا در دسترس است. در مقاله لنست به برخی دلایل خودکشی در بین پزشکان اشاره شده بود: درآمد بسیار پایین با وجود فشار کاری زیاد، هزینه های بالای زندگی، سو مدیریت در کشور به همراه تحریم های اروپا و آمریکا با تاثیر بر بدتر شدن شرایط اقتصادی، اخراج اساتید و یا فشار برای بازنشستگی آنها و ...

در مقاله جدید ( در مجله The Lancet Psychiatry ) که توسط دکتر بیژن پیرنیا از علوم پزشکی شهید بهشتی نوشته است، باز هم به موضوع فشار کاری زیاد رزیدنت ها و در آمد کم آنها تاکید و اشاره شده که با وجود درآمد کم، آنها حق طبابت و کسب در آمد خارج از بیمارستان و دوره رزیدنتی خود را ندارند. از مواجه آنها با برخورد های بد و خشونت آمیز در بیمارستان نیز گفته شده است.

نویسنده اشاره کرده است که برای مقابله با این موضوع، اقدامات متعددی از پیشگیری تا درمان، در سطوح مختلف فردی و سازمانی زیر نظر وزارت بهداشت، نظام پزشکی و شورای عالی بیمه باید انجام شود. از دیدگاه وی عدم تعادل بین ساعات کاری، فشار کاری و مسئولیت حرفه‌ای با درآمد، از دغدغه های صلی است. اگر دانشجویی به صورت تمام وقت کار می کند چرا به عنوان نیروی کار تمام وقت (استخدام) محسوب نمی شود؟ احتمالا با تبدیل وضعیت دوره دانشجویی رزیدنتی به یک شغل، مشکلاتی از قبیل ساعات کار، بیمه و پرداخت ها برطرف می‌شود. اما اگر بودجه کافی برای پرداخت بیشتر به رزیدنت های پزشکی وجود ندارد، باید به آنها اجازه کار خارج از سیستم دولتی هم داده شود.

در قسمت پایانی مقاله هم عنوان می شود که بازنگری در میزان حقوق، افزایش سالانه تعرفه های پزشکی متناسب با نرخ تورم، ارتقای کیفیت خدمات اقامتی برای رزیدنت ها، مشورت با نمایندگان آنها و در نهایت تربیت متخصصان بالینی خودکشی و کمک گرفتن از آنها می تواند در جهت مقابله با این موضوع کمک کننده باشد. ترجمه فارسی این مقاله کوتاه از اینجا در دسترس است.


پژوهش های زیادی در مورد موضوع خودکشی در بین رزیدنت ها در ایران انجام نشده است. در یک مورد (لینک) که اخیرا منتشر شده ولی مربوط به عوامل موثر بر افکار خودکشی در بین رزیدنتهای دانشگاه‌های شهر تهران در دوران پاندمی کووید-۱۹ است، از بین بین ۳۵۳ رزیدنت بررسی شده، بیش از یک سوم از آنها (۳۴/۳٪)، افکار خودکشی داشته‌اند که ۱۰/۲ ٪ از آنها پرخطر بوده است.

در مقاله لنست که قبلا منتشر شده بود گزارش شده بود که طی ۹ ماه، تعداد ۱۶ رزیدنت خودکشی کرده اند. وزارت بهداشت آمار دقیق تعداد خودکشی پزشکان را دارد اما اعلام نمی کند و مخفی کرده است. "هر زمانی که مشکلی وجود داشته باشد، قبل از این که کاری انجام بدهند، آنها آمار را محرمانه می کنند و یا اصلا منکر آن می شوند. همین طور در این مقاله به عملکرد متناقض مسئولین هم اشاره بود: "وقتی یک پزشک زن در مراسم روز پزشک روسری خود را برمی‌دارد، مورد توبیخ قرار می‌گیرد و چندین مدیر حاضر در جلسه برکنار می‌شوند. اکنون که نزدیک به ۳۰ پزشک در ۳ سال گذشته خودکشی کرده اند ... مسئولین ارشد کشوری هنوز دیده نمی شوند."

متاسفانه بعد از این گزارش هم چند مورد خودکشی در بین پزشکان داشته ایم. همان طور که از پادکست Lancet Summary نوشته بودم، در این زمینه همه ما مسئولیت داریم. (لینک) "همه ما نسبت به این مسئله مسئول هستیم که چرا این اتفاق افتاده است و مسئولین وزارت بهداشت و تشکل‌های صنفی از جمله سازمان نظام پزشکی که با اهمال کاری، سو مدیریت و ناکارآمدی، جامعه پزشکی را به اینجا رسانده‌اند، در صف اول متهمان این قضیه هستند."


در پایان این پست از کانال هم قسمتی از گزارش اخیر روزنامه اعتماد با عنوان "نظام درمانی را به کجا می برند" قرار می دهم (لینک):

«واقعیت این است که عقل سلیم نمی‌پذیرد که سیاست‌های سال اخیر درباره پزشکی و پزشکان و پرستاران بدون هدف تخریب نظام بهداشت و درمان کشور و آگاهانه نباشد. چنین خودویرانگری ناشی از خطاهای سیاستی نیست، بلکه نشان‌دهنده نوعی برنامه‌ریزی برای ویران کردن نظام بهداشت و درمان کشور است.»

@Scientometric

امروز (۲۰ ماه May)، روز جهانی "مطالعه کارآزمایی بالینی" است.

این روز، در واقع سالگرد اولین کارآزمایی بالینی است که در سال 1747 توسط James Lind انجام شد. او دوازده ملوان با بیماری اسکوری (scurvy، ناشی از کمبود ویتامین سی) را به شش گروه تقسیم کرد و به هر گروه رژیم غذایی متفاوتی داد. فقط دو نفری که پرتقال و لیمو دریافت کرده بودند، بهبود قابل توجهی نشان دادند و این منجر به مشخص شدن نقش مرکبات در درمان بیماری اسکوری شد. این روش مطالعه، همچنین اهمیت مقایسه نتایج درمان در گروه‌های مختلف را نشان داد. او بیماران با شرایط و علائم مشابه را انتخاب کرده بود و در مکان مشابهی هم از آنها نگه‌داری می کرد. همین طور رژیم غذایی آنها به جز مکمل غذایی و میوه ها یکسان بود. از این نظر سعی کرده بود تا متغیرهای مطالعه کنترل شوند. (لینک یک و دو)

با این حال، قرن‌ها قبل از مطالعه لیند، زکریای رازی از روش کارآزمایی بالینی (همراه با گروه کنترل) برای بررسی اثر فصد خون در درمان بیماران مبتلا به مننژیت استفاده کرده بوده است. اگر چه این روش در حال حاضر اصلا برای درمان این بیماری استفاده نمی شود (شبه علم) اما روش بررسی وی و استفاده از گروه کنترل برای گرفتن نتیجه، اقدامی تاریخی در پزشکی است. نوشته های او نشان می دهد که او به سادگی هر چیزی را که می خوانده نمی پذیرفته و قبل از استفاده از درمان خاص، باید آن را مورد امتحان و بررسی قرار می‌داده است. (لینک یک و دو و سه).

مفهوم و روش کارآزمایی‌های بالینی از زمان رازی و جیمز لیند به شکل قابل توجهی تکامل یافته است. امروزه، کارآزمایی های بالینی با استانداردهای بسیار دقیق و دستورالعمل‌های اخلاقی برای اطمینان از ایمنی و اثربخشی مداخلات پزشکی انجام می‌شوند. اثربخشی، ایمنی، روش مصرف و مقدار دوز مناسب از دارو ها و واکسنهایی که هم اکنون در دسترس ما هستند، حاصل نتایج مطالعات کارآزمایی بالینی هستند. این مطالعات به عنوان مهمترین ابزار روش علمی، بخش مهمی از پزشکی مبتنی بر شواهد هستند و نقشی حیاتی در پیشبرد علم پزشکی دارند.

@Scientometric