tg-me.com/marxismcenter/7302
Last Update:
بخش دوم
خلاصه ی بخش اول :
وسایلِ تولید = موضوعِ کار+ وسایلِ کار
نیروهای مولده= نیروی کار و مهارت انسان + موضوعِ کار + وسایل کار
در نتیجه
نیروی مولد = وسایل تولید+نیروی انسان
وسایل تولید= موضوعِ کار +وسایلِ کار
وسایلِ کار= شرایط مادی (منابع طبیعی) و ابزار کار
روابط تولید یا مناسبات تولیدی
انسان به صورت دسته جمعی کار میکند در نتیجه تولیداتش هم به صورت اجتماعی انجام میشود. هنگامی که انسانها کار میکنند و به وسیله ی کار، دست به تولید میزنند، بین آنها روابطی برقرار میشود. این روابط عبارتند از:
مبادله (عوض کردن چیزی که به وسیله ی کار انجام شده با چیز دیگر) و توزیع (تقسیم کالا بین مردم) و مصرف کالا میباشد.
به این روابط، روابط تولید یا مناسبات تولید میگویند که در جریان تولید، توزیع و مبادله و مصرف بین انسانها به وجود میآید. علاوه بر این منظور از روابط تولید یا مناسبات تولید اینست که وسایل تولید در دست چه طبقه ای است؟
در دست افرادی ست که از آنها (وسایل تولید) برای بهره کشی از طبقات دیگر استفاده میکنند؟
یا در دست جامعه است و از آن برای تامین نیاز ها و احتیاجات مردم استفاده میشود؟ هرگاه وسایل تولید در دست طبقه ی استثمار کننده باشد، بین طبقه ی استثمار کننده و استثمار شونده، روابطی به وجود میآید که نمونه ای از روابط تولید (یا مناسبات تولید) است.
مثلا رابطه ی طبقه کارگر با طبقه ی سرمایه دار نمونه ای از روابط تولید (مناسبات تولید) است.
روابط تولیدی به دو قسم تقسیم میشود:
1)روابط یا مناسبات همکاری: در کشور های سوسیالیستی که مالکیت خصوصی، جای خود را به مالکیت عمومی میدهد و وسایل تولید در مالکیت همه ی مردم قرار میگیرد. استثمار انسان از انسان از بین میرود. در کشور های سوسیالیستی مردم برای خودشان و جامعه کار میکنند و همه به یکدیگر کمک و یاری میکنند
2)روابط یا مناسبات تبعیت:
در نظام های طبقاتی (مانند نظامهای برده داری فئودالی و سرمایه داری) وسایل تولید در دست عده ی معدودی است که از ان وسایل برای استثمار و بهره کشی از طبقات دیگر استفاده میکنند.
در نظام های طبقاتی، طبقات استثمار شونده، مجبورند برای مالکانِ وسایل تولید کار کرده و تابعِ آن باشند.
رابطهی میان نیرو های مولده و روابط تولید (مناسبات تولید) چیست؟
نیروی مولده چیست؟ قبلا گفتیم که نیروی مولده عبارتست از مجموعه ی وسایلِ تولید (یعنی وسایل کار به علاوه ی موضوعِ کار) و نیروی کار و مهارت انسان
خب این را میدانیم که با پیشرفت زمان، تجربه و مهارت انسان در کار بیشتر میشود. ابزار تولید رشد کرده و تکامل میابند.
و اما روابط تولید (مناسبات تولید) عبارتند از چگونگیِ تولید، مبادله، توزیع و مصرف کالا ها و چگونگیِ مالکیت ابزار تولید (یعنی اینکه ابزار تولید در دست چه طبقه ای است؟ در دستِ افراد و طبقاتی است که با آن انسان را استثمار میکنند یا در دست مردم است و با آن نیازهای جامعه را رفع میکنند؟
روابط تولیدی تا حد مشخصی به نیروی مولد، اجازه ی رشد و تکامل میدهد اما همینکه رشد و تکامل روابط تولیدی بخواهد به طبقه ای که مالک ابزار تولید است، لطمه ای وارد کند، در واقع به مالکیتشان لطمه ای وارد کند، این طبقه ی مالک، احساس خطر میکند و به زور تلاش میکند تا مانع رشد و تکاملِ نیروهای مولد شود. طبقه ی مالک، وجود خود را در حفظ نظم کهنه و روابط تولیدی طولی و عقب مانده میبیند ولی نیروهای مولد همچنان به رشد و تکامل خود ادامه میدهند تا روابط تولیدی جدید و نو و کاملتر، جای خود را به روابط تولیدی کهنه و طولی در قدیم را بگیرد.
بدین ترتیب، هر نظام از نظام های جامعه، تا زمانی میتواند دوام بیاورد و به عمر خود ادامه بدهد که در آن نظام، روابط تولید (مناسبات تولید) مانع رشد و تکاملِ نیروهای مولده که همیشه در حال رشد و تکامل هستند، شود. با هم ناسازگار شده و دیر یا زود روابط تولیدی جدیدی که با نیروهای مولده سازگار باشند جای روابط تولیدی قدیمی را میگیرد و بدین ترتیب، شیوه ی تولید عوض میشود.
آنچه در زیر میآید شاید علمی نباشد ولی به روشن شدن مطلب بالا کمک میکند:
کودکی را در نظر بیاورید، این کودک در طول زمان و با گذشت زمان بزرگتر خواهد شد و رشد میکند
لباس کودک را هم در نظر بگیرید، همه میدانیم که لباس به هیچ وجه رشد نمیکند و بزرگتر نمیشود.
حال فرض کنیم که کودک، نیروی مولده باشد و لباسش، روابط تولیدی
وقتی کودک لباس را به تن میکند این لباس برای مدت زمانی مناسب او خواهد بود، یعنی لباس یک دفعه برای کودک تنگ نمیشود. اما کودک روز به روز رشد کرده و بزرگ تر خواهد شد. در حالیکه لباس او به همان اندازه که بوده، باقی خواهد ماند و سرانجام به جایی میرسیم که لباسی که به تن کودک بوده، تنگ و کوچک میشود.
@marxismcenter
BY ☭مارکسیسم سنتر☭
Warning: Undefined variable $i in /var/www/tg-me/post.php on line 280
Share with your friend now:
tg-me.com/marxismcenter/7302