🔰💚
دلۆڤانی؛ بەشا یەکەم

دلۆڤانی؛ تایبه‌تمه‌ندیا کو ئارامی و ته‌باتێ دئافرینه‌

قه‌نجیا بێداوی د سرووشتا هه‌می مرۆڤان دا هه‌یه‌. ژ به‌ر ڤێ یه‌کێ یه‌ کو مه‌زنان گۆتیه‌؛ تێکه‌ڤن ناڤ که‌وشه‌نا دلێ خوه‌ و خوه‌ ژ چاڤکانیا قه‌نجی و دلۆڤانیێ یا دلێ خوه‌ تێراڤ بکن. ل تو جهه‌کی دن و ل با تو که‌سی ل دلۆڤانیێ نه‌گه‌رن.
جیگه‌ها قه‌نجی و دلۆڤانیێ دلێ مرۆڤ ب خوه‌ یه‌. مرۆڤ ب خوه‌ خوه‌دیێ ڤێ گه‌وهه‌را پاک و گرانبها یه‌. دلۆڤانی تایبه‌تمه‌ندیه‌که‌ که‌سانه‌ یه‌ کو هه‌ر که‌سه‌ک دکاره‌ شانازیێ ب هه‌بوونا وێ بکه‌. ئه‌ڤ قه‌نجی و دلۆڤانی یه‌ کو ئالیکاریا مه‌ دکه‌ دا کو ئه‌م مرۆڤێن دن ناس بکن و تێگهیشتنه‌که‌ باشتر ژ خوه‌ و هه‌ستا یه‌کبوونا ب بوونایه‌تیێ ڕا ب ده‌ست بینن.

دلۆڤانی قانوونه‌که‌ زێرین و به‌شه‌کا جودانه‌بوویی ژ ته‌ڤاهیا قانوونێن ژیانێ یه‌. قانوون و ڕێزکێن هه‌می دینێن خوه‌دایی ل سه‌ر بنگه‌ها دلۆڤانی و قه‌نجیێ هاتنه‌ دارێشتن. دلۆڤانی د هه‌می باوه‌ریان دا وه‌ک جووره‌یه‌کا نرخێ، هۆکارا به‌رزبوونا ڕهێ مرۆڤ و نێمه‌ته‌ک ژبۆ دانینا په‌یوه‌ندیێ ب مرۆڤێن دن ڕا و فه‌همکرنا وان هاتیه‌ زانین.

هه‌ما ئه‌ڤ هۆکاره کو مه‌ هان دده‌ ئالیکاریا مرۆڤێن دن بکن. پڕی وه‌ختان که‌شفکرن و ده‌رخستنا ڤێ گه‌نجا هوندرین ژ کووراهیا لهه‌ڤئالیایی و هه‌زاڕێیا هوندرێ هن مرۆڤان کاره‌کی ئه‌وقاس هێسان نینه‌. دبه‌ کو د گه‌رمه‌گه‌رما ژیانا پڕئالی و مژوول ئا ڕۆژا ئیرۆ، ترافیکا کۆلانێن باژێر، ڕێزێن درێژ ئێن نانپێژی ئان به‌نزینخانه‌ریێ دا و ژ به‌ر له‌زووبه‌زی و هندکبوونا ده‌مێ، هه‌تا ببیرخستنا په‌یڤا قه‌نجی و دلۆڤانیێ ژی ژبۆ گه‌له‌کێن مه‌ دژوار به‌، لێ ب به‌رچاڤگرتنا هن خالێن ساده‌ ئه‌م دکارن تێ بگهێژن کو ڕاستیا دلۆڤانیێ چ یه‌ و ئه‌م چاوا دکارن هونه‌را قه‌نجیکرنێ د کێلی ب کێلیێن ژیانا خوه‌ یا ڕۆژانه‌ دا ب کار بینن.

هه‌ستا په‌ژراندنێ، تینا ئاگرێ هوبێ و ئه‌شق و ئه‌ڤینا ل دیارده‌یێن بوونایه‌تیێ گوڕتر و زێده‌تر دکه‌. هه‌ستا په‌ژراندنێ پێشمه‌رجا خورتکرن و په‌روه‌رده‌کرنا دلۆڤانیێ د ژیانا هه‌ر مرۆڤه‌کی دا یه‌. هه‌ستا په‌ژراندنێ ئه‌ڤه کو مرۆڤ بخوازه‌ هه‌ر تشته‌کی ب هه‌مان ئاوایی کو هه‌یه‌، ببینه‌ و بپه‌ژرینه‌.

ب ڤێ نێرینێ ئه‌م دکارن د هه‌ر ڕه‌وشه‌کێ دا ڕه‌فتاره‌که‌ دوروست بگرن به‌ر خوه‌. هه‌که‌ ئه‌م ڕامین و هزرینا ب ڤێ شێوازێ ته‌مرین بکن، پشتی ده‌مه‌کێ ئه‌مێ ئاسته‌که‌ هه‌ستا په‌ژراندنێ ب ده‌ست بینن کو د هه‌ر کێلیه‌کێ دا، هه‌ر تشتێ کو دقه‌ومه‌ و ڕوودده‌، بپه‌ژرینن.

که‌سێ کو ب ته‌ناهی و ئارامیه‌که‌ خورت، گاڤ و کێلیێن ژیانێ دهه‌وینه‌ و دپه‌ژرینه‌، د ڕاستیێ دا ده‌ست ئاڤێتیه‌ گه‌نجینه‌یا بێداوی یا دلۆڤانیا هوندرێ خوه‌ و ب نێرینه‌که‌ بەرفرەھ ل کێلیێن ژیانا خوه‌ دنێره‌. هه‌ر چقاس ئه‌م ژ ڕاستیا هوندرێ خوه‌ دوورتر ببن، ئه‌مێ ل هه‌مبه‌ری کێشه‌ و پرسگرێکێن ژیانێ زێده‌تر تووشی کۆڤان و ئاسته‌نگیێ ببن و کانیا قه‌نجی و دلۆڤانیا مه‌ دێ زێده‌تر بمچقه‌.
د جیهانا ئیرۆیی دا کو مرۆڤ هه‌ری زێده‌ بالا خوه‌ دده‌ سه‌ر په‌یوه‌ندیێن ده‌رڤه‌یی، گه‌فا قوتبوونا په‌یوه‌ندیا ب گه‌نجینه‌یا هوندرین ئا مرۆڤی هه‌ر کێلیه‌کێ ل پێشبه‌ری وی یه‌. هه‌ر مرۆڤه‌ک پشکه‌ک ژ په‌یکه‌ره‌که‌ گشتی یه‌ کو وه‌ک بوونایه‌تی (Existence‌) تێ ناسکرن.

ئه‌م وها دفکرن کو هه‌بوون، ڕامان و هه‌ستێن مه‌ جودا ژ که‌سێن دنه. لێ ئه‌ڤ جووره‌که‌ وه‌هم و فه‌هما نه‌دوروسته. وه‌هما کو مه‌ د زیندانه‌که‌ ژ هه‌بوونا مه‌ بخوه‌ دا کو دیوارێن وێ ژ هێڤی و هه‌وه‌سێن که‌سانه‌ و هه‌زکرنا ژ ته‌نێ چه‌ند که‌سێن ده‌ردۆرا مه‌ پێک هاتنه‌، هه‌بس دکه‌. ئه‌رکا مه‌ ئه‌ڤه کو ئه‌م خوه‌ ژ ڤێ زیندانێ ڕزگار بکن و خه‌له‌کا مێهره‌بانی و قه‌نجیکرنێ به‌رفره‌هتر بکن دا کو هه‌می هێمان و بوونه‌وه‌رێن جیهانێ بگره‌ به‌ر خوه‌.

وه‌رگێر: به‌رات قه‌وی‌ئه‌ندام

بەشا دویەم 👇

👈 📚 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman 🌀

🔰💚
دلۆڤانی؛ بەشا دویەم

ده‌ما کو ئه‌م فێر ببن کو د هه‌ر ڕه‌وشه‌کێ دا گرێدایی ب ڕاستیا هه‌بوونا خوه‌ بن، دێ ڕه‌نگ و بێهنا هه‌می لڤ و ته‌ڤگه‌رێن مه‌ ڤه‌گوهه‌ره‌ هوب و دلۆڤانیێ. بوونایه‌تی تشته‌کی ده‌رڤه‌یی هه‌بوونا مه‌ نینه‌. ئه‌م به‌شه‌کا ئستیسنا ژ ڤێ جیهانا ئه‌زامه‌تن. ده‌ما کو ئه‌م ڤێ دیمه‌نا مه‌زنتر دبینن، وه‌کی کو جارا یه‌که‌م به‌ ئه‌م چاڤێ خوه‌ ل سه‌ر بوونایه‌تیێ ڤه‌دکن. ژ به‌ر کو هه‌تا کورته‌ئاوره‌ک ل سه‌ر ڤێ دیمه‌نا مه‌زنتر دێ چاڤێن مه‌ ل سه‌ر جیهانێ و هه‌ر تشتێ تێ دا ڤه‌که‌. وی چاخی ئه‌مێ دژواری و زه‌همه‌تیێن که‌سێن دن ژی ببینن و ئه‌ڤ تێگهیشتن و ئیدراک، سه‌رچاڤیا بێراوه‌ستان ئا قه‌نجیا ل که‌سێن دنه.

ب تێگهیشتنا ڤێ ڕاستیێ یه‌ کو ئه‌م دکارن ل شوونا سه‌رساریا ل هه‌مبه‌ری که‌سێن دن، ب ڕهه‌تی قه‌نجیێ ل وان بکن. ئه‌ڤ نێرین دێ مه‌ ده‌رباسی که‌وشه‌نا یه‌کبوونێ بکه‌ و هه‌بوونا مه‌ دێ لێڤالێڤ ژ هه‌ستا خوه‌ش ئا هه‌ڤاهه‌نگیا دگه‌ل کاییناتێ ببه‌. ئه‌ڤ هه‌ستا یه‌کبوونێ دێ ببه‌ سه‌به‌ب کو دلۆڤانیا مه‌ نه‌ ته‌نێ مه‌ ب خوه‌، به‌لکی جیهانا کو ئه‌م به‌شه‌کا وێ نه‌ ژی، بگره‌ به‌ر خوه‌.

سه‌رێ ئاخر؛ دلۆڤانی مه‌ دگهینه‌ نوقته‌یه‌کێ کو ئه‌م خوه‌ و جیهانا هاویردۆرا خوه‌ ناس بکن. دلۆڤانی هێزه‌که کو تێگهیشتنا نه‌دوروست ئا مرۆڤی یا سه‌ر بنگه‌ها جودابوونا خوه‌ ژ هێمانێن دن ئێن بوونایه‌تیێ تینه‌ سه‌ر ڕیا ڕاست.

ئەگەر دخوازی که‌سێن دن شا بکی، دلۆڤان به‌. ئەگەر دخوازی شا و کێفخوه‌ش بژی، دلۆڤان به‌. تو یێ ته‌قه‌ز بگهێژی ته‌بات و ئارامیه‌که‌ بێمیناک.

وه‌رگێر: به‌رات قه‌وی‌ئه‌ندام
💚 Dilovanî

🔸Deng (دەنگ)
🔹Vîdyo (ڤیدیۆ)

👈 📚 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman 🌀

🔰تقاضای دلسوزانه و تاکید برادرانه‌ی؛ علیرضا سپاهی‌لایین،
در خصوص: فراخوان بزرگ «مطالبه‌ی تدریس زبان و ادبیات کوردی در خراسان».

لطفا بزرگوارانه و عاشقانه بشنوید.

🌀 برای شرکت در فراخوان و رای‌دادن در نظرسنجی «اینجا» را کلیک کنید و یا وارد کانال «کانیا دل» شوید:
@Kaniyadil
سپاس

👈 کورمانجی‌زان
🔹© @Kurmancizan

🔰 سخنی با خوانندگان محترم «ڕێنڤیس و ڕێزمان»

نزدیک به شش ماه از اولین چاپ کتاب «ڕێنڤیس و ڕێزمان» در اواخر اسفندماه ١٣٩٩ می‌گذرد. تاکنون علاقه‌مندان زیادی موفق به تهیه‌ی کتاب شده و بسیاری از آنها در ماه‌های اخیر با کمک مطالب مقدماتی بخش الفبا و واژه‌سازی در این کانال فرآیند یادگیری را شروع کرده‌اند. چه افرادی که زبان مادری آنها کُرمانجی است و چه افرادی که زبان مادری آنها گویشی دیگر از کُردی و حتی غیر از کُردی است.

همانگونه که می‌دانید، در کتاب‌های دستورزبان (از جمله در این کتاب)، موضوعات اصلی گرامری به صورت یکجا و در قالب یک کتاب واحد ارائه و آموزش داده می‌شوند؛ بر خلاف کتاب‌های آموزشی سطح‌به‌سطح (همانند کتاب‌های Hînker) که در چند جلد مجزا چاپ می‌شوند.

این کتاب دید گسترده‌ای از ویژگی‌های کُردی کُرمانجی و قواعد خاص آن را به خواننده عرضه می‌کند و کمک می‌کند تا دانش و اطلاعات خود از این زبان را بسته به تلاش و همت شخصی خود در سطوح مختلف ارتقاء دهد. این کتاب به مخاطب کمک می‌کند تا با قواعد زبان نوشتاری و معیار کُرمانجی آشنا شده و بتواند آن را برای اهداف مختلف به کار ببندد.

همچنین افراد دلسوزی که علاقه‌مند به آموزش زبان نوشتاری و استاندارد کُرمانجی به دیگران -در هر سطح و جایگاهی- هستند می‌توانند از مطالب و مفاهیم آن بهره بگیرند.

نهایت سعی شده است تا موضوعات مختلف گرامری به صورتی کاربردی و قابل فهم برای عموم به زبان فارسی تشریح و ارائه شوند. در برخی موارد تعاریف و اصطلاحات تشابهاتی با مفاهیم موجود در دستورزبان فارسی داشته و بنابراین برای درک بهتر، از مفاهیم موجود استفاده شده است؛ لیکن در بسیاری از موارد نیاز به تعریف یا تشریح این اصطلاحات وجود داشته است. در موضوعاتی که به طور معمول بین زبانشناسان و مولفین کتاب‌های دستورزبان در زمینه‌ی برخی تعاریف و دسته‌بندی‌ها اختلاف‌نظر وجود دارد، تلاش بر این بوده است که جنبه‌ی کاربردی برای مخاطب بیشتر مدنظر قرار گیرد.

🌀با این حال، در هر نوع کاری از این دست همیشه جای بهبود و بازنگری وجود دارد. از این رو، از هر پیشنهاد و نظری در این زمینه استقبال می‌کنم.

شما خواننده‌ی محترم می‌توانید نظر و پیشنهاد خود را در زمینه‌ی شیوه‌ی ارائه مطالب، نحوه‌ی دسته‌بندی موضوعات مختلف، تعریف اصطلاحات گرامری در فارسی و هر موضوعی که فکر می‌کنید برای بهبود و ارتقاء هر چه بیشتر محتوا مفید است، به آی‌دی بنده که در پایان همین نوشته درج شده است، بفرستید.

❇️هدف همه‌ی ما حفظ کُرمانجی، این میراث گرانبها و آموزش آن است؛ امیدوارم این کتاب نیز بتواند در کنار سایر منابع موجود، به این امر مهم و حیاتی کمک کند.

با سپاس و احترام
برات قوی‌اندام (١٦ شهریورماه ١٤٠٠)

آی‌دی تلگرامی:
@Zinar1986

👈 📚 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰
چرا در کُرمانجی محاوره‌ای «گوڵێک» به جای «گوڵەیەک» استفاده می‌شود؟

توجه: در مورد موضوع این نوشته می‌توانید بخش‌های چهارم و پنجم کتاب «ڕێنڤیس و ڕێزمان» را مطالعه نمایید.

گاهی اوقات در کُرمانجی شفاهی یا محاوره‌ای به ویژه در کُرمانجی خراسان، وقتی واژه‌ای که با حرف صدادار (مصوت) ختم می‌شود، به صورت مفرد آمده و جداکننده‌ی نامعلوم یا نکره یعنی «ـەک»
بگیرد، آنگاه حرف صدادار پایانی آن واژه و همچنین حرف «ـه» (e) از جداکننده‌ی «ـەک» (ek) حذف شده و صرفاً یک «ێ» بین واژه و حرف «ک» قرار می‌گیرد.

برای مثال واژه‌ی «گوڵە» (گلوله) را در نظر می‌گیریم که حرف آخر آن صدادار و «ـه» می‌باشد. حال اگر این واژه به صورت نکره (نامعلوم) بیاید، یعنی اگر بخواهیم بگویم «یک گلوله»، در حالت استاندارد و
معیار به این صورت است:

🔹گوڵە+ «ـەک» > گوڵە+«ی»+«ـەک»
🔹گوڵەیەک: یک گلوله
🔸Gulle+ek > Gulle+y+ek
🔸Gulleyek (Guleyek)

همانگونه که در مبحث حروف نیم‌صدا توضیح داده شده است، در اینجا حرف نیم‌صدای «ی» (î) جهت روانسازی بین دو حرف صدادار «ـه» در گوڵە و «ـه» در «ـەک» قرار می‌گیرد.

حال در کُرمانجی شفاهی یا محاوره‌ای گاهی اوقات فرآیند معیار ذکرشده در بالا طی نمی‌شود؛ یعنی همانطور که در بالا گفته شد، به صورت زیر در می‌آید:
🔹گوڵێک: یک گلوله
🔸Gullêk (Gulêk)

حال این واژه‌ی نکره در هر نقشی هم قرار گیرد، به همین صورت است؛ مثال:
به صورت مضاف در ترکیب اضافه:

🔹گوڵێکە گەرم (گوڵەیەکە گەرم): یک گلوله‌ی گرم
🔹پرێکە* دارین (پرەیەکە دارین): یک پُلِ چوبی
🔸Gullêke (gulleyeke) germ
🔸Pirêke (pireyeke) darîn

به صورت صرفی بعد از حرف اضافه‌ی «ژ»:
🔹ئەز ژ بەلێکێ (بەلایەکێ) فلتیم:
من از یک بلا نجات یافتم
🔸Ez ji belêkê (belayekê) filitîm



گاهی هم اگر واژه با حروف صداداری همچون «ی» ختم شود، در زبان شفاهی «ـه» در «ـەک» حذف شده و به جای آن «ێ» (ê) قرار می‌گیرد؛ به عنوان مثال واژه‌ی «خانی» (خانه) را در نظر می‌گیریم و
ابتدا شکل معیار «یک خانه» را بررسی می‌کنیم:

🔹خانی+«ـەک» > خانی+«ی»(نیم‌صدا)+«ـەک»
🔸Xanî+ek > Xanî+y+ek
🔹خانییەک
🔸Xanîyek
که در نهایت در رسم‌الخط آرامی می‌شود:
🔹خانیەک
و در رسم‌الخط لاتینی به هر دو صورت زیر نیز نوشته می‌شود:
🔸Xanîyek / Xaniyek

(در مورد این ادغام و تبدیل «î» به «i» در مباحث قبلی توضیح داده شده است؛ کلیک کنید).

در شکل محاوره‌ای «ـه» در «ـەک» حذف شده و به جای آن «ێ» می‌آید:

🔹خانیێک بە جای خانیەک
🔸Xaniyêk (Xanîyêk) dewsa Xaniyek (Xanîyek)

شما هم با توجه به نوع حرف صدادار در پایان واژه‌ها می‌توانید نمونه‌های زیادی از این دست مثال بزنید.

نکته‌ای که باید توجه شود این است که این فقط شکل محاوره‌ای است و نه شکل معیار و نوشتاری. همانگونه که می‌دانیم در مثال‌های ذکرشده، شکل معیار و استاندارد نیز رایج است و بنابراین در زبان نوشتاری صرفاً حالت معیار را استفاده می‌کنیم.

* پُل در کُرمانجی خراسان به صورت «پره Pire» تلفظ می‌شود.

برات قوی‌اندام

👈 📚 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰🟣
یادگیری کُرمانجی همگام با کتاب «رێنڤیس و رێزمان؛ آموزش رسم‌الخط و دستورزبان کُردیِ کُرمانجی»

🌀 🟡 شروع مطالب کانال از لینک زیر:
https://www.tg-me.com/یادگیری کُرمانجی با «ڕێنڤیس و ڕێزمان»/com.Renivis_U_Reziman/1

(پیشنهاد می‌شود قبل از هر چیز، مطالب ابتدایی را مطالعه نمایید)


🌀🟢 شروع آموزش الفبای کُردی - کُرمانجی:

https://www.tg-me.com/یادگیری کُرمانجی با «ڕێنڤیس و ڕێزمان»/com.Renivis_U_Reziman/28

📚🔵 کتاب «ڕێنڤیس و ڕێزمان» را از کجا تهیه کنیم؟

https://www.tg-me.com/یادگیری کُرمانجی با «ڕێنڤیس و ڕێزمان»/com.Renivis_U_Reziman/158

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰
تبدیل ضمّه‌ی واژه‌های عربی به کسره‌ی خفیف در کُرمانجی

اگر به تلفظ واژه‌های عربی مثل «مُدیر»، «دُنیا»، «مُعلّم»، «مُحتاج»، «مُفَتش»، «تحمُّل»، «سُلطان»، «ظُلم»، «مُراد»، «مُهندس»، «مُلک» و ... در میان متکلمان کُرمانجی دقت کرده باشیم، متوجه می‌شویم که آنها ضمه‌ی کوتاه ( ُ ) در این واژه‌ها را تلفظ نمی‌کنند، بلکه آن را تبدیل به کسره‌ی خفیف و کوتاه می‌کنند که «بزرۆکە» نامیده شده می‌شود. ضمه در الفبای لاتینی با «u» و در الفبای آرامی با یک «و» نشان داده می‌شود (کُرد: کورد Kurd). همچنین کسره‌ی خفیف در الفبای لاتینی با «i» و در الفبای آرامی کاراکتر خاصی در میانه‌ی واژه ندارد، یعنی نوشته نمی‌شود.

با این حساب؛ اگر بخواهیم تلفظ واژه‌های فوق در کُرمانجی را با رسم‌الخط آرامی بنویسیم، اینگونه است:

مدیر بە جای مودیر
دنیا بە جای دونیا
معەلم بە جای موعەلم
مهتاج بە جای موهتاج
مفەتش بە جای موفەتش
تەهەمل (تامل) بە جای تەهەمول
زلم بە جای زولم
مراد بە جای موراد
مهەندس بە جای موهەندس

و در رسم‌الخط لاتینی:

Midîr dewsa Mudîr
Dinya dewsa Dunya
Mielim dewsa Muelim
Mihtac dewsa Muhtac
Mifetiş dewsa Mufetiş
Tehemil dewsa Tehemul
Zilm dewsa Zulm
Mirad dewsa Murad
Mihendis dewsa Muhendis

* همین جا ذکر کنم که: در اینجا تمرکز بر کُرمانجی است. موارد ذکرشده در اینجا ممکن است در سایر گونه‌های کُردی (زازاکی، سورانی، هورامی و ...) نیز وجود دارد باشد. لیکن با توجه به عدم تسلط کامل بر آنها در اینجا از ذکر نام کلی کُردی صرف نظر شده و گونه‌ی کُرمانجی مدنظر قرار داده شده است.


از سوی دیگر در برخی از واژه‌های غیرکُردی دیگر نیز این امر اتفاق می‌افتد. به عنوان مثال ( ُ )ی روی حرف «ب» در واژه‌ی تُرکی «بُلاق» که در اسامی برخی مکان‌ها همانند «علی‌بُلاق» در درگز و «آسی‌بُلاق» در قوچان در کُرمانجی به صورت کسره‌ی خفیف تلفظ می‌شود (بلاق). بنابراین در کُرمانجی «علی‌بُلاق» نمی‌گوییم، بلکه «علی‌بلاق» (ئەلی بلاق) می‌گوییم. و یا خود واژه‌ی «تُرک» در کُرمانجی به صورت «ترک» و «تُرکیه» به صورت «ترکیه» که در هر دوی آنها ضمه‌ی «ت» تبدیل به کسره‌ی خفیف شده است، تلفظ می‌شوند:

بلاق بە جای بولاق
ترک بە جای تورک
ترکیە بە جای تورکیە
Bilaq dewsa Bulaq
Tirk dewsa Turk
Tirkiye dewsa Turkiye

همچنین برخی واژه‌های کُردی مشترک با فارسی و دیگر زبان‌های ایرانی مانند «پُشت» و «تُرش» و ... نیز در کُرمانجی به صورت «پشت» و «ترش» تلفظ می‌شوند. و یا واژه‌ی «پُفَک» را در کُرمانجی به صورت «پفَک» تلفظ می‌کنند.

فارسی: پوشت، تورش Puşt, Turş
کورمانجی: پشت، ترش Pişt, Tirş

همه‌ی اینها نشان‌دهنده‌ی این است که این تبدیل به عنوان یک قاعده‌ی فونوتیک در کُرمانجی وجود دارد و به عنوان یک استاندارد درست‌نویسی و حفظ شکل تلفظ کُرمانجی در زمینه‌ی نوشتار بر آن تاکید می‌شود. به‌ویژه در مورد واژه‌های زبان عربی این قاعده بیشتر ملموس است. گرچه که همانگونه که دیدیم در برخی واژه‌های زبان‌های دیگر نیز اینچنین است و باید بررسی بیشتر انجام داد که آیا این قاعده در مورد واژه‌های وارده از سایر زبان‌ها غیر این موارد که مربوط به زبان‌های مجاور است، نیز به همین صورت اعمال می‌شود یا نه.

به هر حال این یکی از ده‌ها ویژگی متمایز در کُرمانجی است که مانند هر زبان دیگری قواعد ویژه‌ی خود را بر واژه‌های زبان‌های بیگانه تحمیل می‌کند و آن‌ها را طبق تلفظ مرسوم خود شکل می‌دهد.

جالب اینجا است که در کُرمانجی ده‌ها واژه‌ی دارای ضمه ( ُ ) وجود دارند که با همان صدای ( ُ ) تلفظ می‌شوند:

گول، گورچک، گولی
کوندر، گوڤشاندن، گوڕی، گوڵە ...

Gul, Gurçik, Gulî, Kundir
Guvişandin, Gurrî, Gulle...

*برات قوی‌اندام

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
© @Renivis_U_Reziman

🔰🌸🌹💐🔥🎼
Bihar xweş e bi navê te
Kesk û sor e bi xemla te
Gul vebûne bi rengê te
Dîlan geş bû bi dengê te
Newroz, Newroz, Newroz

بهار خوه‌شه‌ ب ناڤێ ته‌
که‌سک و سۆره‌ ب خەملا ته‌
گول ڤه‌بوونه‌ ب ره‌نگێ ته‌
دیلان گه‌ش بوو ب ده‌نگێ ته‌
نه‌ورۆز، نه‌ورۆز، نه‌ورۆز

👈 کرمانجی‌زان
🔹© @Kurmancizan

🔰
درست‌نوشتن: صفت در کُرمانجی صرف نمی‌شود - یک مثال


د زمانێ ده‌ڤکی دا جارنان تێ دیتن ڕه‌نگدێرێن (هه‌ڤالناڤ) وه‌کی «کێم» و «پڕ» تێن ته‌واندن و قه‌رتافا /ێ/ دگرن. وه‌ک میناک: «کێمێ بخوه‌» ل ده‌وسا «کێم بخوه‌» و «پڕێ بخوه‌» ل ده‌وسا «پڕ بخوه‌». ئه‌ڤ چه‌وته‌. ژ به‌ر کو، د کورمانجیێ دا ڕه‌نگدێر ب گشتی نایێ ته‌واندن. ڤێجا ده‌ما کو وه‌ره‌ ته‌واندن و قه‌رتاف لێ وه‌ره‌ زێده‌کرن، وه‌ک ناڤدێر تێ بکارئانین و دبه‌ کو واته‌یه‌که‌ جیاواز هه‌به‌. وه‌ک میناک، ئه‌گه‌ر «کێم» وه‌ک ناڤدێر وه‌ره‌ بکارئانین، واته‌یا «زووخاڤ» ئانکو «چرک» دده‌.

#رێزمان #راستنڤیسین
🔻
Hevalnav nayê tewandin

Di zimanê devkî da carinan tê dîtin rengdêrên (hevalnav) wekî kêm/pirr tên tewandin û qertafa /ê/ digirin. Wek mînak: Kêmê bixwe li dewsa Kêm bixwe û Pirrê bixwe li dewsa Pirr bixwe. Ev çewt e. Ji ber ku, di kurmanciyê da rengdêr bi giştî nayê tewandin. Vêca dema ku were tewandin û qertaf lê were zêdekirin, wek navdêr tê bikaranîn û dibe ku wateyeke ciyawaz hebe. Wek mînak, eger "Kêm" wek navdêr were bikaranîn, wateya "Zûxav" anku "Çirik" dide.

#Rêziman #Rastnivîsîn
🔺
***
در زبان شفاهی، بعضاً دیده می‌شود که صفاتی همانند «کێم» و «پڕ» نیز صرف شده و شناسه‌ی «ێ» می‌گیرند. این اشتباه است. زیرا صفت به طور کلی در کُرمانجی صرف نمی‌شود. وقتی این واژه‌ها صرف می‌شوند، در واقع به عنوان «اسم» به کار رفته و ممکن است معنای متفاوتی را برسانند. به عنوان مثال «کێم» وقتی به عنوان اسم بیاید و شناسه بگیرد، معنای «چرک» نیز می‌دهد.

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
© @Renivis_U_Reziman

🔰
شیوه‌ی درست کاربرد ترکیبات اضافه‌ی دارای اسم، ضمیر و صفت

ترکیبات اضافه یعنی مضاف و مضاف‌الیه (موصوف و صفت و ...) و چگونگی قرارگیری عناصر مختلف در آن طیف وسیعی را در بر می‌گیرد. این‌گونه ترکیبات در حالت کلی در گرامر کُرمانجی به عنوان Ravek (ڕاڤەک) نامیده می‌شوند که متشکل از (Raveber: مضاف، موصوف، شرح‌داده‌شده ) و (Raveker: مضاف‌الیه، تشریح‌کننده ) می‌باشد. به عنوان مثال:

❇️ کتابِ مَن: پرتووکا من: Pirtûka min

❇️ گلِ سُرخ: گولا سۆر: Gula sor

اما؛ این ترکیبات همیشه صرفاً دارای دو عنصر نیستند، بلکه گاهی چند عنصر متفاوت اسم، ضمیر و صفت به صورت زنجیره‌ای قرار می‌گیرند که طیف وسیعی از حالت‌های مختلف قرارگیری آنها و طبیعتاً قواعد چینش درست آنها وجود دارد.

یکی از این موارد وقتی است که اسم، ضمیر و صفت به صورت زنجیره‌ای کنار هم قرار می‌گیرند. برای روشن شدن موضوع مقایسه‌ای بین زبان فارسی و کُردی (در اینجا کُرمانجی منظور است) انجام می‌دهیم. به عنوان مثال عبارت «دوستِ گرامیِ من» را در نظر می‌گیریم. در اینجا «دوست» اسم، «گرامی» صفت و «مَن» ضمیر است. همانطور که دیده می‌شود در زبان فارسی صفتِ «گرامی» قبل از ضمیر «مَن» قرار می‌گیرد. در حالی که در کُرمانجی این طور نیست.

اگر بخواهیم این ترکیب را در کُرمانجی به کار ببریم بر عکس فارسی، صفت «هێژا» (گرامی) بعد از ضمیر «من» (مَن) قرار می‌گیرد:

❇️ هەڤالێ من ئێ هێژا
❇️ Hevalê min ê hêja

بنابراین اگر در اینجا همانند زبان فارسی بگوییم:

❌ هەڤالێ هێژا یێ من (هەڤالێ هێژایێ من)

❌ Hevalê hêja yê (hêjayê) min

این اشتباه است؛ زیرا صفت در این موقعیت صرف نمی‌شود و به صورت ساده می‌آید و معنی نیز چیز دیگری است. مثال‌های بیشتر:

❇️«پدرِ عزیزِ من»
❇️«مادرِ مهربانِ من»
❇️«برادر بزرگ او (مونث)»
❇️«خواهرانِ کوچکِ شما»

❌ Bavê ezîz ê min
✅ Bavê min ê ezîz
❌ Dayîka dilovan a te
✅ Dayîka te ya dilovan
❌ Birayê mezin ê wê
✅ Birayê wê yê mezin
❌ Xwengên qiçik ên we
✅ Xwengên we yên qiçik

❌ باڤێ ئه‌زیز ئێ من
✅ باڤێ من ئێ ئه‌زیز
❌ داییکا دلۆڤان ئا ته‌
✅ داییکا ته‌ یا دلۆڤان
❌ برایێ مه‌زن ئێ وێ
✅ برایێ وێ یێ مه‌زن
❌ خوه‌نگێن قچک ئێن وه‌
✅ خوه‌نگێن وه‌ یێن قچک

اگر به درستی به شیوه‌ی کاربرد کُرمانجی دقت کنیم متوجه کاربرد درست این عبارت‌ها می‌شویم:

❇️ «باڤێ تە یی (یێ) نامەرد»: پدرِ نامردِ تو
به جای «باڤێ نامەردێ تە» که امروزه بعضاً به اشتباه استفاده می‌شود.

همانگونه که دیده می‌شود، شناسه هایی همچون ê، yê، ên، yên،a، ya که نقشی همانند کسره‌ی اضافه ( ــِ) در فارسی را دارند، نیز در حالت نوشتاری باید به صورت جدا نوشته شوند و در گفتار نیز باید مجزّا تلفظ شوند.

از سوی دیگر، در شکل اول ترکیبات بالا که با علامت ضربدر قرمز مشخص شده‌اند، اگر شناسه‌های ذکرشده به واژه‌ی قبل از خود بچسبد، عبارتی درست، اما با معنایی متفاوت ایجاد می‌کند.

به عنوان مثال اگر ترکیب (خوەنگێن قچک ئێن وه‌) به صورت (خوه‌نگێن قچکێن وه‌) نوشته شود، آنگاه معنی «خواهرانِ کوچولوهای شما» خواهد بود. و یا «باڤێ ئه‌زیز ئێ من» اگر به صورت «باڤێ ئه‌زیزێ من» نوشته شود، آنگاه معنای (پدرِ «عزیزِ من») خواهد داشت. یعنی «پدر» متعلق به من نیست، بلکه منظور پدرِ فردی است که برای من عزیز است. حتی «عزیز» ممکن است در اینجا به جای صفت، اسم یک فرد باشد.

طبیعی است که صفت در مثال‌های ذکرشده می‌تواند به صورت تفضیلی (بزرگتر، عزیزتر، عزیزترین، خیلی بزرگتر، کوچکتر) نیز بیاید.

به تناسب قرارگیری عناصر مختلف و تعداد و جنسیت آنها در داخل این ترکیبات، حالات مختلف و طبیعتاً قواعد مختلف وجود دارد. به عنوان مثال «رفیقِ قدکوتاهِ افسرده و غمگینِ او»، «دوستِ باریک‌اندامِ چشم‌آبی»، «برگ‌های درختِ جلویِ خانه‌ی داییِ حسن»، «سیب‌های شیرینِ پدرِ من» ...

🟢 این موضوع به صورت مفصل در فصل پنجم از کتاب «ڕێنڤیس و ڕێزمان» (آموزش رسم‌الخط و دستورزبان کُردی کُرمانجی) ارائه شده است.

*برات قوی‌اندام

👈 «رێنڤیس و رێزمان»
© @Renivis_U_Reziman

🔷Klavîya/ kîborda kurdî-latînî bo windowsê


کیبورد کوردی لاتینی برای سیستم های ویندوز✅

🔺این فایل مخصوص کامپیوتر است و بروی تلفن همراه قابل اجرا نیست
@Bumavaz

🔰🟣☝️
کیبورد کُردی (الفبای لاتینی) ویژه‌ی کامپیوتر

(لینک قبلی ظاهراً مشکل دارد و بر روی بعضی از ویندوزها نصب نمی‌شود)

Keyborda Kurdî (latînî) jibo kompiyuterê

#Keyborad
#کیبورد #صفحه_کلید #لاتینی

👈 📚 «رێنڤیس و رێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰
پاشداچه‌کێن کوردی و دو ئاوایێن وان ئێن جیاواز

د جووره‌یێن مالباتا زمانێن کوردی دا داچه‌کێن بازنه‌یی کو پێکهاتی ژ پێشداچه‌ک و پاشداچه‌کانن، ب هه‌ر دو ئاوایێن «ره‌، ڤه‌، ده‌» و «را، ڤا، دا» تێن بکارئانین و بلێڤکرن و هه‌ر دو ئاوا ژی دورستن.

🔹ب من «را» وه‌ره‌:
🔹ب من «ره‌» وه‌ره‌

🔹د ور «دا» هه‌یه‌:
🔹د ور «ده‌» هه‌یه‌

🔹ئه‌ز ژ پێر «ڤا» ل ڤرم:
🔹ئه‌ز ژ پێر «ڤه‌» ل ڤرم

ته‌خمینه‌که‌ تام و ده‌قیق تونه‌یه‌ کا کیژان ئاوایی زێده‌تر تێ بکارئانین؛ لێ ل کورمانجیا نها یا هن هه‌رێمان ته‌نێ ئاوایه‌ک تێ بکارئانین. وه‌ک میناک ل هه‌رێما خۆراسانێ* (باکورێ ڕۆژهلاتێ ئیرانێ)، ئاوایێ دویه‌م به‌ربه‌لاڤه‌. د ناڤا مه‌دیایێن نڤیسکی کو کورمانجیێ ب کار تینن ژی هنه‌کێن وان ئاوایێ یه‌که‌م و هنه‌ک ژی ئاوایێ دویه‌م ب کار تینن. د هنه‌کێن دن دا ژی هه‌ر دو ئاوا تێن دیتن.

هه‌ر وها د کوردیا ناڤین کو وه‌ک سۆرانی تێ بناڤکرن، ژی ئاوایێ دویه‌م تێ بکارئانین: «له‌ هه‌ولێردا»، «له‌ تاراندا». د سۆرانیێ دا پڕی وه‌ختان پاشداچه‌ک ب په‌یڤا به‌ریا خوه‌ دزه‌لقه‌ و پێ ڕا تێ نڤیسین. لێ د کورمانجیێ دا، داچه‌ک وه‌ک هێمانه‌که‌ سه‌ربخوه‌ یه‌ و نه‌ پێشداچه‌ک ب په‌یڤا پشتی خوه‌ دزه‌لقه‌ و نه‌ ژی پاشداچه‌ک ب په‌یڤا به‌ریا خوه‌.

ژ ئالیێ دن ڤا، پێشداچه‌کێن «ب، ژ، ل، د» ژی د زمانێ ده‌ڤکی ل هن ده‌ڤه‌ران ژ وان ل خۆراسانێ دا ب ئاوایێن جودا تێن بلێڤکرن:

🔹ب: وه‌/و/په‌...
🔹ژ: ژه‌
🔹ل: له‌
🔹د: ده‌/یه‌/وه‌/ئه‌/...

گه‌لۆ تو زانی ڕه‌وشا بکارئانینا داچه‌کان د جووره‌یێن دن ئێن مالباتا زمانێن کوردی چاوا یه‌؟ وه‌ک میناک کرمانجکی ئانکو زازایی، هه‌ورامی، جووره‌یێن خوارین ئێن کوردیێ و هەر وەکی دن؟

*تێبینی: ڕه‌وشا پێشداچه‌ک و پاشداچه‌کان و گوهه‌رتن و شێوازا بلێڤکرنا وان د زمانێ ده‌ڤکی یێ کوردێن خۆراسانێ دا ب ئاوایه‌کی به‌رفره‌ ل پرتووکا «ڕێنڤیس و ڕێزمان» هاتیه‌ شرۆڤه‌کرن

* به‌رات قه‌وی‌ئه‌ندام

Latîniya vê nivîsê
👈 «ڕێنڤیس و ڕێزمان»
© @Renivis_U_Reziman

🔰 حروف اضافه‌ی پَسین در کُردی: دو شکل رایج با تلفظ متفاوت

حرف اضافه در مباحث دستورزبان کُرمانجی به عنوان «داچَک» Daçek شناخته می‌شود. در گونه‌های مختلف زبان کُردی حروف اضافه‌ی حلقه‌ای که متشکل از حرف اضافه‌ی پیشین (پێشداچەک) و حرف اضافه‌ی پَسین (پاشداچەک) می‌باشند به اشکال متفاوت استفاده می‌شوند.

در کُردی کُرمانجی نوشتاری و استاندارد برای حرف اضافه‌ی پیشین یک فرم ثابت و کلی وجود دارد که متشکل از چهار حرف «di, bi, ji, li» (د، ب، ژ، ل) می‌باشد. این در حالی است که حرف اضافه‌ی پَسین در میان متکلّمان کُرمانجی به دو شکل متفاوت «da, ra, va» (دا، را، ڤا) و «de, re, ve» (دە، رە، ڤە) تلفظ می‌شود و هر دو نیز درست‌اند و هیچ کدام ارجحیتی بر دیگری ندارد. نمونه:

🔹با من بیا:

✅Bi min ra were:
✅Bi min re were
✅ب من «را» وه‌ره‌:
✅ب من «ره» وه‌ره‌

🔹در آنجا هست:

✅Di wir da heye:
✅Di wir de heye
✅د ور «دا» هه‌یه‌:
✅د ور «ده‌» هه‌یه‌

🔹من از پریروز در اینجا هستم:

✅Ez ji pêr va li vir im
✅Ez ji pêr ve li vir im
✅ئه‌ز ژ پێر «ڤا» ل ڤرم
✅ئه‌ز ژ پێر «ڤه‌» ل ڤرم

همانطور که می‌دانیم حالات مختلفی از قرارگیری هر یک از چهار حروف اضافه‌ی پیشین با سه حرف اضافه‌ی پَسین وجود دارد که یک یا چند واژه، ترکیب اضافه یا عبارت را به صورت حلقه‌ای در برگرفته و برای معانی و مفاهیم گوناگون استفاده می‌شوند.

تخمین و برآورد دقیقی وجود ندارد که کدام شکل از حروف اضافه‌ی پَسین در میان تمام متکلّمان کُرمانجی بیشتر استفاده می‌شود. اما در کُرمانجی کنونی هر منطقه‌ای صرفاً یک شکل آنها رایج است. به عنوان مثال در کُرمانجی خراسان و بسیاری از مناطق دیگر فرم اول یعنی «da, ra, va» (دا، را، ڤا) رایج است. به همین ترتیب شکل دوم نیز در خیلی از مناطق رایج است و در کتاب‌های آموزشی گام‌به‌گام مانند HÎNKER مربوط به انستیتوی کُردی استانبول نیز همین فرم استفاده شده است. همچنین در محیط‌های نوشتاری مانند آژانس‌های خبری، سایت‌ها، روزنامه‌ها، نشریات و کتاب‌ها نیز برخی فرم اول و برخی فرم دوم را استفاده می‌کنند. در برخی از محیط‌های نوشتاری مانند سایت‌ها نیز هر دو شکل در مطالب گوناگون دیده می‌شود.

از سوی دیگر، در کُردی میانی یا سورانی نیز این حروف گرچه به وسعت و گستردگی کُرمانجی وجود ندارد، لیکن برخی از آنها استفاده می‌شوند. در اینجا هم فرم اول استفاده می‌شود:

🔹Le Taranda, Le Hewlêrda, Lenêw şarda

🔹له‌ تاراندا، له‌ هه‌ولێردا، له‌نێو شاردا

تفاوتی که در سورانی -به غیر از نوع تلفظ حرف اضافه‌ی پیشین (له le)- وجود دارد، این است که عمدتاً این حروف و واژه‌ی قبل یا بعد از آنها با هم نوشته می‌شوند. یعنی حرف اضافه‌ی پیشین به صورت سرهم با واژه‌ی بعد از خود و حرف اضافه‌ی پَسین با واژه‌ی قبل از خود نوشته می‌شود. در حالی که طبق قواعد کُرمانجی، حرف اضافه عنصری مستقل است و به هیچ وجه نباید با واژه‌های قبل و بعد از خود سرهم نوشته شود؛ مگر اینکه خود همراه با واژه‌ی دیگری، یک واژه‌ی جدید ایجاد کرده باشد (Sipasiya jidil) و یا در قالب فعل اصطلاحی و در حالت مصدری (Lidarxistin, Jikarketin) بیاید.

برخی از این حروف اضافه با تفاوت‌هایی در میان دیگر گونه‌های زبان کُردی از جمله زازایی، هورامی، فیلی و ... نیز وجود دارند که نیاز به بررسی بیشتری دارد و موضوع این نوشته نیست.

نکته‌ی دیگر اینکه، حروف اضافه‌ی پیشین در کُرمانجی شفاهی (غیرنوشتاری) برخی مناطق از جمله خراسان غیر از شکل نوشتاری و اصلی خود، به اشکال گوناگون و بعضاً آوایی غیرنوشتاری تلفظ می‌شوند:

🔹Li: Le
🔹Ji: Je
🔹Bi: We/wi/pe...
🔹Di: De/e/ye...
🔹ل: له‌
🔹ژ: ژه‌
🔹ب: وه‌/و/په‌...
🔹د: ده‌/ئه‌/یه‌...

در کُرمانجی واژه‌ای (اسم) که بعد از حرف اضافه قرار می‌گیرد، بر اساس جنسیت خود (مذکر یا مونث) صرف می‌شود و شناسه‌ی مربوطه را می‌گیرد. در حالی که در کُردی سورانی اینچنین نیست. به عنوان مثال عبارت «در کُردستان»:

🔹سورانی:

🔹Le Kurdistan لە کوردستان

🔹کرمانجی:

🔹Le/Li Kurdistanê لە/ل کوردستانێ

این موضوع را در نوشته‌ای دیگر بررسی خواهیم کرد.

توجه: در اینگونه مطالب به صورت اجمالی و موردی به برخی از موضوعات مربوط به دستورزبان و درست‌نویسی می‌پردازیم. طبیعتاً نمی‌توان مقدمات، تعاریف و تمام جنبه‌های هر موضوع را در یک نوشته گنجاند. در صورت نیاز به مطالعه بیشتر می‌توانید به کتاب «ڕێنڤیس و ڕێزمان؛ آموزش رسم‌الخط و دستورزبان کُرمانجی» مراجعه نمایید تا به طور مفصل و جزئی مباحث مختلف را مرور کنید.

*برات قوی‌اندام

👈 «ڕێنڤیس و ڕێزمان»
© @Renivis_U_Reziman

🔰
ته‌ڤی کوردیا ناڤین (سۆرانی)، ۲٤ زمان ل په‌رگالا وه‌رگه‌رێ یا گووگڵێ هاتن زێده‌کرن

تێ گۆتن ئه‌ڤ ۲٤ زمان سه‌رهه‌ڤدا ژ ئالیێ ۳۰۰ ملیۆن که‌سی ڤا تێن ئاخافتن

👈 «ڕێنڤیس و ڕێزمان»
© @Renivis_U_Reziman

🔰 ئارمانج و ئاوایێ خه‌بات و نڤیساندنا هاوارێ

«هاوار ده‌نگێ زانینێ یه‌. زانین خوه‌ناسینه‌. خوه‌ناسین ژ مه‌ ڕه‌ ڕێیا فه‌لات و خوه‌شیێ ڤه‌دکه‌. هه‌ر که‌سێ کو خوه‌ ناس دکه‌؛ دکاره‌ خوه‌ بده‌ ناسکرن. هاوارا مه‌ به‌ری هه‌ر تشتی هه‌یینا زمانێ مه‌ دێ بده‌ ناسکرن. له‌وما کۆ زمان شه‌رتا هه‌ینێ ئا پێشنه‌.»

(جه‌لاده‌ت ئەلی به‌درخان، هاوار هه‌ژ ۱، ۱۹۳۲)

یەکشەمی، ۱۵ێ گولانێ (۲۵ێ ئۆردیبهشتێ): ڕۆژا زمانێ کوردی

👈 «ڕێنڤیس و ڕێزمان»
© @Renivis_U_Reziman

🔰
شرین و خوەشە زمانێ کوردی

یەکشەمی، ۱۵ێ گولانێ: ڕۆژا زمانێ کوردی پیرۆز بە

👈 «ڕێنڤیس و ڕێزمان»
© @Renivis_U_Reziman

🔰
این ویدیو شکل نوشتاری و تلفظ ۳۱ حرف الفبای کُردی کُرمانجی (الفبای با حروف لاتینی) را به شما آموزش می‌دهد.

دقت کنید چهار حرف «پ.ک.ت.چ» (P, K, T, Ç) دارای دو تلفظ متفاوت (نرم و خشک) ولی با شکل نوشتاری یکسان هستند.

تهیه: بهاره ضیغمی

👈 «ڕێنڤیس و ڕێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman

🔰 چگونه به کُردی تایپ کنیم؟

🟣 دانلود و نصب نرم‌افزارهای تایپ و نوشتن به کُردی (لاتینی و آرامی) در موبایل و کامپیوتر

در زیر تعدادی نرم‌افزار برای دسترسی و استفاده از الفبای کُردی لاتینی و همچنین آرامی ذکر شده اند.

برای استفاده حروف الفبای کُردی (لاتینی و آرامی) در تلفن همراه می‌توانید علاوه بر صفحه‌کلید کُردی (Textekilîda Kurdî) که لینک دانلود آن در ادامه خواهد آمد، از نرم‌افزار «Gboard» هم استفاده کنید. این نرم‌افزار بیشتر زبان‌ها و از جمله زبان کُردی با هر دو الفبای آرامی و لاتینی را دارا می‌یباشد.

برای این کار واژه‌ی «Gboard» را در بازار، مایکت و یا Play Store و همچنین Apple Store جست‌و‌جو کنید و پس از دانلود آن را نصب نمایید.

🔸🔸

🟣 لینک «Gboard» در Play Store (برای گوشی‌های اندروید):

🔹https://play.google.com/store/apps/details?id=com.google.android.inputmethod.latin&hl=en&gl=US

🔸🔸
🟣 لینک «Gboard» در Apple Store (برای گوشی‌های Apple):

🔹https://apps.apple.com/us/app/gboard-the-google-keyboard/id1091700242

🟢 چگونگی نصب و فعال‌کردن:

پس از نصب این نرم‌افزار به قسمت تنظیمات گوشی خود رفته و از قسمت زبان‌ها، گزینه‌ی صفحه کلید را انتخاب و سپس گزینه «Gboard» را انتخاب کنید.

همچنین در همین قسمت به گزینه‌ی «Gboard» رفته و در گزینه‌ی Kurdish اگر خود Kurdish را انتخاب کنید، صفحه کلید لاتینی و اگر Kurdish (Iran) را انتخاب کنید، صفحه کلید آرامی به کیبورد اضافه می‌شود؛

Kurdish

Kurdish (Iran)

بدیهی است در اینجا می‌توانید، زبان فارسی و انگلیسی و غیره را نیز انتخاب نموده و در هنگام تایپ، هر کدام از آنها را از زبانه‌ی مخصوص فعال نمایید.

🌀همچنین می توانید از این نرم‌افزار (صفحه‌کلید کُردی) برای تلفن همراه استفاده نمایید: 👇

https://www.tg-me.com/یادگیری کُرمانجی با «ڕێنڤیس و ڕێزمان»/com.Renivis_U_Reziman/17

🟣 تەختەکلیدا کوردی (Textekilîda Kurdî)

با نصب این نرم‌افزار قابلیت تایپ با هر دو الفبای کُردی (لاتینی و آرامی) و همچنین فارسی و انگلیسی را در گوشی تلفن همراه خواهید داشت.

https://www.tg-me.com/یادگیری کُرمانجی با «ڕێنڤیس و ڕێزمان»/com.Renivis_U_Reziman/15

Textekilîda Kurdî:

https://www.tg-me.com/یادگیری کُرمانجی با «ڕێنڤیس و ڕێزمان»/com.Renivis_U_Reziman/17

🔰 آموزش تصویری تایپ کُردی با الفبای آرامی بر روی کامپیوتر

♦️ چگونه بدون نیاز به نصب نرم‌افزار، از کیبورد کُردی موجود در ویندوز استفاده کنیم؟

📕 فایل پی‌دی‌اف: 17 صفحه

https://www.tg-me.com/یادگیری کُرمانجی با «ڕێنڤیس و ڕێزمان»/com.Renivis_U_Reziman/16

🟣 کیبورد کُردی (الفبای لاتینی) ویژه‌ی کامپیوتر

Keyborda Kurdî (latînî) ji bo kompiyuterê

https://www.tg-me.com/یادگیری کُرمانجی با «ڕێنڤیس و ڕێزمان»/com.Renivis_U_Reziman/215

👈 «ڕێنڤیس و ڕێزمان»
🌀© @Renivis_U_Reziman